«Ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου»: Ποιος το είπε για πρώτη φορά
Στέλλα Πανοπούλου
20/05/2025

Εσείς έχετε αναρωτηθεί ποτέ από πού βγήκε η φράση που λέει ότι “ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου”;
Πιθανότατα να έχετε σκεφτεί ότι πρόκειται για κάτι δεδομένο, για το οποίο όλοι συμφωνούμε και το αποδεχόμαστε σαν αυταπόδεικτη αλήθεια. Στην πραγματικότητα, όμως, χρειάστηκε να πει κάποιος αυτή τη φράση για να καθιερωθεί στην καθημερινή μας γλώσσα. Και μάλιστα η ιστορία είναι ιδιαίτερα συγκινητική κι ενδεικτική για το βάθος του δεσμού ανθρώπου-σκύλου.
Μια δίκη για έναν σκύλο
Στις 18 Οκτωβρίου του 1869, ο Αμερικανός Charles Burden βρήκε νεκρό τον αγαπημένο του σκύλο, Old Drum. Κάποιος τον είχε πυροβολήσει, και ο Burden ορκίστηκε ότι θα έκανε τα πάντα για να τιμωρηθεί ο ένοχος. Ο γείτονας και κουνιάδος του, Leonidas Hornsby (ή μάλλον, πιο σωστά, ο προστατευόμενός του, Samuel “Dick” Ferguson), είχε πυροβολήσει τον σκύλο γιατί κάποιοι σκύλοι είχαν πρόσφατα σκοτώσει τα πρόβατά του, κι ο Hornsby ορκίστηκε ότι θα σκότωνε τον πρώτο σκύλο που θα πλησίαζε το σπίτι του. Ο Burden οδήγησε τον Hornsby στη δικαιοσύνη.
Ο Hornsby δικάστηκε τρεις φορές πριν την τελευταία δίκη που πραγματοποιήθηκε στο Warrensburg του Missouri στις 23 Σεπτεμβρίου 1870. Ο Burden είχε τη νομική υποστήριξη του πολιτικού George Graham Vest, ο οποίος έβγαλε τον διάσημο λόγο του. Ο λόγος αυτός – ουσιαστικά ένας επικήδειος για τον Old Drum – έμεινε στην ιστορία, καθώς άγγιξε τόσο τους δικαστές, όσο και όλους τους φιλόζωους του κόσμου. Ο λόγος του Vest βοήθησε τον Burden να κερδίσει τη δίκη και να αποζημιωθεί με 50$.

Ο διάσημος λόγος του πολιτικού George Graham Vest
“Κύριοι δικαστές, ο καλύτερος φίλος που έχει στον κόσμο ένας άνθρωπος είναι ο σκύλος. Ο άνθρωπος όμως μπορεί να στραφεί εναντίον του και να γίνει εχθρός του. Ο μόνος απόλυτα ανιδιοτελής φίλος που μπορεί να έχει ο άνθρωπος σ’ αυτόν τον εγωκεντρικό κόσμο, ο μόνος που δεν τον εγκαταλείπει ποτέ, ο μόνος που δεν αποδεικνύεται ποτέ αχάριστος ή προδότης είναι ο σκύλος του. Ο σκύλος στέκεται δίπλα στον κύριό του στην ευημερία και στη φτώχεια, στην υγεία και στην αρρώστια.

Θα κοιμάται στο κρύο έδαφος, όπου φυσούν οι άνεμοι του χειμώνα και το χιόνι πέφτει αδιάκοπα, μόνο και μόνο για να είναι κοντά στον κύριό του. Θα φιλήσει το χέρι που δεν έχει να προσφέρει φαγητό. Θα γλείφει τις πληγές και τα τραύματα που προκύπτουν από τις συναντήσεις με την σκληρότητα του κόσμου. Αποτελεί φρουρό του ύπνου του φτωχού αφέντη του σαν να είναι πρίγκιπας. Όταν όλοι οι άλλοι φίλοι τον εγκαταλείπουν, αυτός μένει. Όταν τα πλούτη χάνονται και η φήμη καταρρέει, ο σκύλος είναι σταθερός στην αγάπη του όσο ο ήλιος στο ταξίδι του μέσα από τον ουρανό.
Αν η τύχη οδηγήσει τον αφέντη να γίνει απόκληρος του κόσμου, χωρίς φίλους και χωρίς σπίτι, ο πιστός σκύλος δεν ζητά μεγαλύτερο προνόμιο από το να τον συνοδεύει για να τον προστατεύει από τον κίνδυνο, το να πολεμά τους εχθρούς του, και όταν φτάσει η τελευταία σκηνή των πάντων, κι ο θάνατος πάρει τον αφέντη στην αγκαλιά του και το σώμα του θαφτεί στο κρύο έδαφος, ό,τι κι αν κάνουν όλοι οι άλλοι φίλοι, εκεί δίπλα στον τάφο του θα βρίσκεται ο ευγενής σκύλος, με το κεφάλι του ανάμεσα στα πόδια του, τα μάτια του λυπημένα αλλά ορθάνοιχτα σε επιφυλακή, πιστός κι αληθινός ακόμα και στον θάνατο”.
Ένα μνημείο βρίσκεται μέχρι σήμερα έξω από το Δικαστικό Μέγαρο του Johnson County στο Warrensburg των Ηνωμένων Πολιτειών στη μνήμη του σκύλου Old Drum και του αφεντικού του Charles Burden.