Ως τώρα γνωρίζαμε για τα πολύ σημαντικά λιβάδια Ποσειδωνίας, που είναι στρωμένα στον ελληνικό βυθό. Πρόσφατα έκαναν την εμφάνισή τους στις ελληνικές ακτές οι καρποί Ποσειδωνίας, γεγονός που είναι πολύ σπάνιο, αλλά και σημαντικό.

Όπως ενημερώνει η μη κερδοσκοπική οργάνωση “Archipelagos – Institute of Marine Conservation” τις τελευταίες ημέρες εμφανίστηκαν στις ελληνικές ακτές καρποί Ποσειδωνίας. Σίγουρα είναι άγνωστο το είδος στους περισσότερους, καθώς πρόκειται για ένα σπάνιο φαινόμενο. Η τελευταία φορά που κατεγράφησαν καρποί ήταν το 2023 και πιο πριν, το 2013, άνοιξη και στις δύο περιπτώσεις. Για να φτάσουν στις ακτές τον Μάιο, σημαίνει πως η ανθοφορία έγινε το προηγούμενο φθινόπωρο.

Το Ιόνιο ήταν η περιοχή που έγιναν οι περισσότερες καταγραφές καρπών και αυτό σημαίνει πως υπήρξαν οι κατάλληλες περιβαλλοντικές συνθήκες για να ανθοφορήσουν τα λιβάδια Ποσειδωνίας. Ουσιαστικά δηλαδή, όταν οι θάλασσες είναι καθαρές, ευνοείται η καρποφορία τους. Οι επιστήμονες θέλουν να μελετήσουν τους καρπούς της Ποσειδωνίας, για να λάβουν περισσότερες πληροφορίες για το ξεχωριστό φυτό που ζει στη θάλασσα. Πρόκειται για έναν δυνατό σύμμαχο στην προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, αφού, σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα λιβάδια Ποσειδωνίας μπορούν να απορροφήσουν έως και 35 φορές περισσότερο άνθρακα, σε σύγκριση με τα τροπικά δάση.

Από τι κινδυνεύουν τα λιβάδια Ποσειδωνίας

Η έκτασή τους στην Ελλάδα, αλλά και την υπόλοιπη Μεσόγειο έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια κατά 34%, εξαιτίας της ανεξέλεγκτης αγκυροβολίας. Μαζί με τα λιβάδια Ποσειδωνίας κινδυνεύουν και οι οργανισμοί που φιλοξενούν 300 είδη φυκών και πάνω από 1000 θαλάσσια ζώα.

Τώρα, οι επιστήμονες ζητούν και τη δική μας βοήθεια για να συλλέξουν όσο το δυνατόν περισσότερους καρπούς. Την τελευταία φορά συγκέντρωσαν 12.000 καρπούς, τους οποίους μελέτησαν και έλαβαν χρήσιμες πληροφορίες για το πολύτιμο φυτό της θάλασσας.

Ακολουθεί η ανάρτηση από το Archipelagos – Institute of Marine Conservation:

“Καρποί Ποσειδωνίας στις Ακτές – Βοηθήστε στην Καταγραφή Αυτού του Σπάνιου Φαινομένου“

Τις τελευταίες ημέρες, πολίτες και φορείς από πολλές παράκτιες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως στο Ιόνιο, μας ενημερώνουν ότι παρατηρούν μεγάλες συγκεντρώσεις καρπών Ποσειδωνίας στις ακτές. Αυτό το σπάνιο φαινόμενο, που καταγράφεται κάθε λίγα χρόνια, αξίζει την προσοχή μας, καθώς αποτελεί σπάνια ευκαιρία για μελέτη και δράση, αλλά και για να καλύψουμε κάποια από τα πολλά κενά γνώσης που σχετίζονται με την καρποφορία των θαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας. Οι προηγούμενες αντίστοιχες καταγραφές μας ήταν την άνοιξη του 2023 και την άνοιξη του 2013.

Η μεγάλη συγκέντρωση καρπών Ποσειδωνίας στις ακτές είναι αποτέλεσμα της ανθοφορίας του προηγούμενου φθινοπώρου. Η καρποφορία της Ποσειδωνίας είναι σπάνια, καθώς εξαρτάται από έναν συνδυασμό ευνοϊκών περιβαλλοντικών συνθηκών. Τα θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας αποτελούν ένα πραγματικά ξεχωριστό φυτό της θάλασσας. Δεν είναι φύκος, είναι ένα ανώτερο φυτό, αντίστοιχο με αυτά της στεριάς απ’ όπου και προέρχεται άλλωστε. Ανθοφορεί και καρποφορεί, σχηματίζει βαθύ ρίζωμα και σε αυτό βασίζεται η παραγωγικότητα, αλλά και η καθαρότητα των θαλασσών μας.

Την προηγούμενη φορά που παρατηρήθηκε ανάλογη συγκέντρωση καρπών στις ακτές, οι ερευνητές παράκτιας οικολογίας του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας “Αρχιπέλαγος” συγκέντρωσαν από διάφορα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, περισσότερους από 12.000 καρπούς και σπόρους που χρησιμοποιήσαμε σε πειραματικούς υποβρύχιους κήπους. Δεδομένης της ιδιομορφίας και της δυσκολίας αυτού του εγχειρήματος, έχουν γίνει πολύ λίγες αντίστοιχες προσπάθειες επαναφύτευσης Ποσειδωνίας παγκοσμίως. Για τη φύτευση των υποβρύχιων κήπων απαιτείται προετοιμασία των καρπών, τόσο στο εργαστήριο όσο και μέσα στη θάλασσα και έπειτα φύτευση σε θαλάσσιο ίζημα με συγκεκριμένη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά. Απαιτείται συγκεκριμένο βάθος, ούτε σε πολύ ρηχά αλλά ούτε και σε πολύ βαθιά νερά, ενώ απαραίτητη είναι και η μακροπρόθεσμη φροντίδα των κήπων για τα επόμενα χρόνια με σχετικές εργασίες από δύτες μερικές φορές κάθε μήνα, καθόλη τη διάρκεια του χρόνου.

Δεδομένης της μεγάλης δυσκολίας του εγχειρήματος φύτευσης υποβρύχιων κήπων, αξίζει να τονιστεί ότι σε καμία περίπτωση δεν προσφέρεται για δράση περιβαλλοντικού greenwashing, ένα άλλο “φαινόμενο” που δυστυχώς είναι αυξανόμενο στη χώρα μας (και όχι μόνο) και πρέπει και θα μας απασχολήσει σοβαρά στο επόμενο χρονικό διάστημα.”

Επίσης, στην ίδια ανάρτηση, η οργάνωση δίνει οδηγίες για το πώς θα βοηθήσουμε στην καταγραφή των καρπών:

“Στείλτε μας τις Kαταγραφές σας
Στην Ελλάδα όπου η ακτογραμμή ξεπερνάει σε έκταση τα 18,000 χιλιόμετρα, η συμβολή όλων είναι ανεκτίμητη για την παρακολούθηση της έκτασης του φαινομένου της καρποφορίας των λιβαδιών Ποσειδωνίας.
Εάν βρεθείτε σε ακτές ή παραλίες, παρατηρήστε με προσοχή και στείλτε στο observations@archipelago.gr μία φωτογραφία από σπόρους ή καρπούς που τυχόν εντοπίσετε, αναφέροντας την περιοχή και την ημερομηνία της παρατήρησης.
Η φωτογραφία θα πρέπει, εφόσον είναι δυνατόν, να περιλαμβάνει αντικείμενο αναφοράς για μέγεθος (π.χ. το χέρι σας) και πληροφορίες για την τοποθεσία και την ημερομηνία”

Με πληροφορίες από το Archipelagos – Institute of Marine Conservation