Με μια γρήγορα αναζήτηση στο Google, διαπιστώνει κανείς πως ο όρος “μαύρη χήρα” δεν αναφέρεται μόνο στην αράχνη, αλλά και σε αδίστακτους χαρακτήρες σε ταινίες.

Το καλοκαίρι συμβιώνουμε με κάποιους απρόσκλητους επισκέπτες, τόσο στις πόλεις όσο και στην επαρχία. Κατσαρίδες, αράχνες, φίδια, είναι μερικά από τα πλάσματα που μας τρομάζουν και ψάχνουμε τρόπους να τα αποφύγουμε. Δεν είναι όλα επικίνδυνα για τον άνθρωπο και τα κατοικίδια, κάποια είναι χρήσιμα για το περιβάλλον, ενώ άλλα μπορούν όμως να κουβαλούν σοβαρές ασθένειες.

Ένα έντομο που προκαλεί ανατριχίλα και στο όνομα και στην θέα, είναι η Μαύρη Χήρα. Πρόκειται για ένα είδος αράχνης το οποίο ζει στη Μεσόγειο, άρα και στην Ελλάδα και ανήκει στο γένος Latrodectus και περιλαμβάνει δεκάδες είδη, μερικά από τα οποία είναι ενδημικά της Ελλάδας και γενικά της Μεσογείου. Το όνομά της το πήρε από τη συνήθεια που έχει το θηλυκό να τρώει το αρσενικό μετά τη σύζευξη, κάτι που χαρακτηρίζεται ως φυλετική κανιβαλιστική συμπεριφορά.

Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη Μεσογειακή Μαύρη Χήρα

Πολλές φορές την μπερδεύουμε με την καφέ αράχνη ή άλλα είδη, ειδικά αν είμαστε σε πανικό και δεν μπορούμε να σκεφτούμε ψύχραιμα.

– Η Μεσογειακή Μαύρη Χήρα (Latrodectus tredecimguttatus) είναι ένα αυτόχθονο είδος αράχνης που μπορούμε να τη βρούμε σχεδόν παντού στην Ελλάδα. Συχνάζει σε σκοτεινά μέρη με υγρασία, όπως παλιές σκοτεινές αποθήκες, κάτω από μεγάλες πέτρες, κτλ.

– Είναι μια αράχνη μικρού έως μέσου μεγέθους (μήκος σώματος έως 15 χιλιοστά) με μαύρα, μακριά και λεπτά πόδια.

– Η κοιλιά είναι αισθητά μεγάλη συγκριτικά με τον (κεφαλο)θώρακα και είναι συνήθως μαύρη με 11-13 κηλίδες στο πάνω μέρος της χρώματος κόκκινου, πορτοκαλί, κίτρινου ή άσπρου. Συχνά τη συναντάμε και σε ενιαίο, ολόμαυρο χρώμα.

– Η Μεσογειακή Μαύρη Χήρα είναι διαφορετικό είδος από τις μαύρες χήρες στην Αμερική και την Αυστραλία.

Τι πρέπει να γνωρίζετε για το δήγμα (τσίμπημα)

– Από τις αράχνες της Ελλάδας και της Κύπρου, μόνο η Μεσογειακή Μαύρη Χήρα φέρει δηλητήριο του οποίου η δράση μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να θέσει τη ζωή μας σε κίνδυνο.

– Το δηλητήριο της Μεσογειακής Μαύρης Χήρας είναι νευροτοξικό και αρκετά ισχυρό.

– Τα καταγεγραμμένα περιστατικά θανάτου από Μεσογειακή Μαύρη Χήρα στην Ευρώπη είναι ελάχιστα, παρά τα αρκετά περιστατικά δαγκώματος κάθε χρόνο, επομένως μιλάμε για κάτι εξαιρετικά σπάνιο.

– Τα αρχικά συμπτώματα είναι πόνος στο σημείο του δήγματος, ενώ μέσα στις επόμενες δύο ώρες ο πόνος αυξάνεται σημαντικά και γενικεύεται, εστιάζοντας κυρίως στην κοιλιά. Μυϊκοί σπασμοί και κράμπες εμφανίζονται σε όλο το σώμα.

– Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι εφίδρωση, δύσπνοια, ναυτία, πυρετός, κ.ά.

– Το δήγμα της Μεσογειακής Μαύρης Χήρας χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης και συχνά χορηγείται ειδικός αντιαραχνικός ορός, ο οποίος γίνεται μόνο στα νοσοκομεία.

– Οι θάνατοι που έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη μέχρι σήμερα είναι ελάχιστοι και στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων τα θύματα αναρρώνουν γρήγορα χωρίς επιπλοκές.

Πρώτες βοήθειες αν σας τσιμπήσει

– Αν είστε πολύ κοντά σε νοσοκομείο ή φαρμακείο, πηγαίντε απευθείας εκεί για να σας δώσουν τις απαραίτητες Πρώτες Βοήθειες. Το θύμα δεν πρέπει να οδηγήσει. Μέχρι να δεχτείτε ιατρική φροντίδα κάντε τα εξής:

– Καθαρίστε την πληγή με νερό και σαπούνι.

– Βάλτε κάτι παγωμένο πάνω στην πληγή όπως πάγο μέσα σε πετσέτα ή κάποιο ρούχο.

– Μην σκίσετε το δέρμα και μην προσπαθήσετε να αφαιρέσετε το δηλητήριο.

– Μην κόβετε την κυκλοφορία του αίματος με σφιχτές περιδέσεις.

Τι να κάνετε αν δείτε μια μαύρη χήρα

Γενικά θα πρέπει να γνωρίζετε πως τέτοια έντομα, δεν επιδιώκουν την επαφή με τον άνθρωπο και προτιμούν να είναι κρυμμένα. Η μαύρη αράχνη δεν θα κάνει ποτέ επίθεση πρώτη, αλλά θα αντιδράσει αν νιώσει απειλή και την ανάγκη να αμυνθεί. Αν δείτε ένα τέτοιο έντομο, με ήρεμες κινήσεις, προσπαθήστε να την απομακρύνετε ή να την εγκλωβίσετε μέσα σε ένα ποτήρι. Κάτω από το ποτήρι σύρετε ένα κομμάτι χαρτί έτσι ώστε να λειτουργήσει ως βάση και να μην μπορέσει να αποδράσει το έντομο. Μεταφέρετε το ποτήρι με το χαρτί εκτός του σπιτιού και απελευθερώστε με προσοχή την αράχνη.

Άλλα αρθρόποδα που φέρουν σχετικά ισχυρό δηλητήριο στη χώρα μας είναι οι σκορπιοί, οι σφήκες, οι μέλισσες και οι σαρανταποδαρούδες, όμως εκτός από το ενδεχόμενο αλλεργικής αντίδρασης, το δηλητήριό τους δεν είναι ικανό να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στον άνθρωπο και να επιφέρει τον θάνατο.

Πώς να κρατήσετε τη μαύρη χήρα μακριά από το σπίτι σας

Ό,τι ισχύει για τα φίδια, τους σκορπιούς και άλλα έντομα, ερπετά και τρωκτικά, ισχύει και για τη συγκεκριμένη αράχνη:

– Πριν φορέσετε ρούχα, παπούτσια, γάντια, τινάξτε τα και ελέγξτε το εσωτερικό τους, μήπως έχει κρυφτεί εκεί η αράχνη.

– Αν κάνετε στον κήπο και την αυλή εργασίες, φορέστε χοντρά παπούτσια και χοντρά γάντια.

– Κόψτε τα χόρτα στον κήπο τακτικά έτσι ώστε να είναι καθαρός ο χώρος και να μπορείτε να κάνετε καλύτερο έλεγχο για κρυμμένα έντομα.

– Κλείνετε καλά το σπίτι, διορθώστε τυχόν ρωγμές σε τοίχους και τρύπες σε σίτες.

– Προστατεύστε χώρους όπως υπόγεια και αποθήκες, κλείνοντάς τα καλά.

– Μην αφήνετε ανοιχτά συρτάρια, ντουλάπια και κούτες.

– Φωτίστε καλά τους εξωτερικούς χώρους.

Με πληροφορίες από την Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων