Την έχουν συνδέσει με τη θεά Αθηνά, τη θεά της σοφίας και της στρατηγικής. Είναι επίσης ένα από τα αγαπημένα πτηνά μικρών και μεγάλων. Από την αρχαιότητα και τη μυθολογία μέχρι τη λευκή κουκουβάγια στο παράθυρο του νεαρού μάγου Χάρι Πότερ, οι κουκουβάγιες είναι πάντα στην επικαιρότητα και στην καρδιά μας.

Το πολύ ενδιαφέρον πτηνό, γνωστό και ως γλαύκα, έχει συνδεθεί από παραδόσεις και μύθους με τη σοφία, αλλά και με μακάβρια πράγματα. Σίγουρα όμως είναι πολλά παραπάνω από αυτά. Από τη μελέτη της κουκουβάγιας προκύπτουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία:

1. Οι αρσενικές κουκουβάγιες κάνουν φιγούρες πετώντας, προκειμένου να εντυπωσιάσουν τα θηλυκά

Οι θηλυκές κουκουβάγιες επιλέγουν το αρσενικό με το οποίο θα ζευγαρώσουν, το οποίο θα πρέπει να τις διεκδικήσει με διάφορους τρόπους. Ένας από αυτούς είναι να κάνει φιγούρες στον αέρα για να τον εντοπίσει το υποψήφιο ταίρι του. Από τη φύση τους, όλες οι κουκουβάγιες θέλουν χρόνο μέχρι να νιώσουν άνετα η μία δίπλα στην άλλη, ακόμα και για το ζευγάρωμα. Η θηλυκή μπορεί να χρειαστεί αρκετές ώρες για να φτάσει στο σημείο να μη φοβάται την αρσενική.

2. Έχουν ιδιαίτερο τρόπο για να τρώνε

Το ράμφος τους δεν έχει δόντια, οπότε καταπίνουν την τροφή ή την κόβουν σε μεγάλα κομμάτια. Οτιδήποτε μασούν αλλά δεν τρώγεται, όπως έντομα, τρίχωμα ή κόκκαλα, γίνονται οβάλ μπαλίτσες στο στομάχι τους και τις μηρυκάζουν λίγο αργότερα.

3. Κάνουν αυγά ανάλογα με το πόσο τρώνε

Κουκουβάγιες που δυσκολεύονται να βρουν τροφή είναι πιθανό να μην κάνουν κανένα αυγό. Παλαιότερα, όταν δεν είχε αρχίσει να εμφανίζεται η κλιματική αλλαγή, κάποιες κουκουβάγιες μπορούσαν να κάνουν μέχρι και 14 αυγά! Βέβαια, σε αυτόν τον αριθμό, παίζει ρόλο και το είδος τους.

4. Δεν είναι τυχαία όσα λέγονται για τον λαιμό τους

Παρά το ότι το πιστεύουν πολλοί, δεν ισχύει το ότι η κουκουβάγια μπορεί να στρίψει το κεφάλι της 360 μοίρες. Ουσιαστικά μπορεί να πραγματοποιήσει στροφή 135 μοιρών προς κάθε κατεύθυνση, άρα η κίνηση του κεφαλιού γίνεται σε εύρος 270 μοιρών. Διαθέτουν 14 σπονδύλους στο σημείο του λαιμού, αριθμός διπλάσιος από τον μέσο όρο που συναντάει κανείς σε άλλα πτηνά. Επιπλέον, η κυκλοφορία του αίματος γίνεται με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε το κεφάλι να έχει τη δυνατότητα να κάνει τις συγκεκριμένες περιστροφές, χωρίς να εμποδίζεται η ροή.

5. Πετούν αθόρυβα

Τα φτερά τους είναι πολύ πλατιά, κάτι που επιτρέπει στις κουκουβάγιες να πετάνε χαμηλά και να προσγειώνονται αθόρυβα στο θήραμά τους. Σε αυτό βοηθάει ο διπλός μηχανισμός που διαθέτουν τα πτερύγιά τους. Τα φτερά που χρησιμοποιούν για να πετάξουν έχουν άκαμπτα άκρα στο μπροστινό μέρος, όπως τα δόντια από μία χτένα. Στο πίσω μέρος τους τα άκρα είναι πιο μαλακά, σαν υφασμάτινα κρόσσια, που μειώνουν τις αναταράξεις από το πέταγμα. Παράλληλα τα φτερά καλύπτονται από ένα στρώμα πιο λεπτών φτερών, που μειώνουν τον θόρυβο.

6. Είναι νυκτόβια πτηνά

Όλα τα πουλιά βγάζουν ήχους προκειμένου να επικοινωνήσουν. Προειδοποιούν αν υπάρχει κίνδυνος, προστατεύουν την περιοχή τους, προσελκύουν κάποιο θηλυκό, ειδοποιούν ότι έχουν βρει θήραμα. Οι κουκουβάγιες είναι νυκτόβια πτηνά. Λειτουργούν κυρίως το βράδυ.

7. Κάθε είδος μπορεί να έχει τη δική του φωνή

Η κουκουβάγια έχει ταυτιστεί με έναν συγκεκριμένο ήχο που ακούμε σε ταινίες και αναπαριστούμε σε παραμύθια. Όμως δεν βγάζουν όλες οι κουκουβάγιες τον ίδιο ήχο, όπως για παράδειγμα, η Τυτώ βγάζει ένα μακρόσυρτο ήχο σαν τρίξιμο, ενώ ο Μπούφος κάνει ένα βαθύ “γου-χου”.

8. Δεν τους αρέσει να χτίζουν φωλιές

Τους αρέσει να βρίσκουν έτοιμες φωλιές από άλλα πτηνά ή ζώα και να εγκαθίστανται εκεί. Πρόκειται για φωλιές που έχουν χτίσει και εγκαταλείψει πουλιά, όπως τα κοράκια και οι αετοί, και ζώα όπως οι σκίουροι. Κάποια είδη κουκουβάγιας πετάνε μόνο χαμηλά και έτσι φτιάχνουν φωλιές μέσα σε κορμούς δέντρων, δημιουργώντας ταυτόχρονα και ένα φρούριο για να προστατεύονται.

Τα είδη κουκουβάγιας που υπάρχουν στην Ελλάδα

Η κουκουβάγια ανήκει στα γλαυκόμορφα και χωρίζονται σε δύο οικογένειες, τις Τυτονίδες και τις Γλαυκίδες. Στη χώρα μας, σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, συναντάμε τα εξής είδη: Τυτώ, Σπουργιτόγλαυκα, Ευρωπαϊκή Κουκουβάγια, Αιγιωλός, Ευρωπαϊκός Γκιώνης, Νανόμπουφος, Βαλτόμπουφος, (Κοινός) Χουχουριστής, Χουχουριστής των Ουραλίων και (Κοινός) Μπούφος.