Ένα από τα πιο παρεξηγημένα ζώα της Ελλάδας είναι το τσακάλι. Άλλοι το μπερδεύουν με αλεπού, άλλοι με λύκο ή ζαρκάδι, ακόμη και σκύλο. Άλλοι το θεωρούν απειλή για τη ζωή τους, γι’ αυτό και είναι το μόνο θηλαστικό μεσαίου μεγέθους, ο πληθυσμός του οποίου έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Το τσακάλι είναι θηλαστικό, ανήκει στα κυνοειδή και είναι από τους μεγαλύτερους θηρευτές. H επιστημονική ονομασία του είναι Canis Aureus ενώ άλλη μια κοινή ονομασία του είναι Χρυσό Τσακάλι. Είναι μικρόσωμο ζώο που το βάρος του δεν ξεπερνάει τα 15 κιλά ενώ το μήκος του είναι γύρω στο 1 μέτρο. Υπάρχουν τρία είδη, το Χρυσό, το Ριγωτό (Canis Audustus) και το Μελανόραχο (Canis Mesomelas). Ζει στην Ευρώπη (κυρίως στα Βαλκάνια), στην Ασία και στην Αφρική. Τα δύο τελευταία είδη, σύμφωνα με γενετικούς ελέγχους, έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται περισσότερο με άλλα συγγενικά είδη κυνοειδών όπως ο λύκος (Canis lupus) και το κογιότ (Canis latrans).

Τα τσακάλια έχουν πολύ δυνατή ακοή κι όσφρηση, κάτι που τα βοηθάει να εντοπίσουν μικρά θηράματα. Κυκλοφορούν κυρίως το βράδυ και έχουν ένα ξεχωριστό τρόπο να επικοινωνούν με τα υπόλοιπα τσακάλια: Ένα μοναδικό ουρλιαχτό που θυμίζει κλάμα μωρού και το κάνουν είτε για να προειδοποιήσουν για κάποιο κίνδυνο είτε για να καλέσουν τα άλλα τσακάλια για κυνήγι.

Με τι τρέφεται το τσακάλι

Το τσακάλι είναι παμφάγο ζώο, όμως η διατροφή του είναι εμπλουτισμένη με διάφορες επιλογές. Έτσι, τρέφεται με ψοφίμια και μικρά ζώα, όπως αμφίβια, ψάρια, σαλιγκάρια, ποντίκια, κουνέλια, έντομα, πουλιά και αιγοπρόβατα, αλλά και μεγάλο μέρος της διατροφής του αποτελούν τα φρούτα και τα λαχανικά.

Τι γνωρίζουμε για τον πληθυσμό του στην Ελλάδα;

Υπολογίζεται ότι ο πληθυσμός των τσακαλιών δεν ξεπερνά τα 1000 άτομα, σύμφωνα με καταγραφή που έγινε το 2001. Αυτά περιορίζονται σε απομονωμένους πληθυσμούς στην ανατολική Μακεδονία και Θράκη, τη Χαλκιδική, την παραλιακή ζώνη της Φωκίδας, την Πελοπόννησο, τη Σάμο, και με μικρές ομάδες στην Κερκίνη και στον Αξιό. Το τσακάλι κυνηγήθηκε έντονα την περίοδο 1974 – 1980 οπότε και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία σκοτώθηκαν πάνω από 7.000 άτομα. Μέχρι το 1990 θεωρούνταν ως «επιβλαβές είδος», έκτοτε όμως δεν έχουν παρθεί μέτρα για την προστασία του σε εθνικό επίπεδο.

Γιατί χαρακτηρίζουμε κάποιον τσακάλι;

Όταν λέμε κάποιον τσακάλι, εννοούμε ότι είναι πανέξυπνος, με κοφτερό μυαλό και αρκετές ικανότητες. Το συγκεκριμένο ζώο είναι πολύ καλό στο να κρύβεται, να κυκλοφορεί αθόρυβα έτσι ώστε να μην προειδοποιεί το θήραμά του ότι πλησιάζει και μπορεί να προσαρμόζεται εύκολα και γρήγορα σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Γιατί λέμε ότι είναι καθαριστής της φύσης;

Το τσακάλι έχει χαρακτηριστεί ως «καθαριστής» της φύσης επειδή λειτουργεί ως θηρευτής των τρωκτικών, περιορίζει τα οργανικά υπολείμματα και σκουπίδια, ενώ μπορεί σε μεγάλες πυκνότητες να δράσει περιοριστικά ως προς τις αλεπούδες.

Αυτό είναι το υπέροχο χρυσό τσακάλι της Σάμου – Ακίνδυνο και απαραίτητο για το οικοσύστημα

Στη χώρα μας ζει μεγάλη ποικιλία ζώων. Πολλά από αυτά δεν τα γνωρίζουμε καλά, με αποτέλεσμα συχνά να τα παρεξηγούμε. 

Από τι απειλείται το τσακάλι

Ο βασικότερος λόγος που απειλείται και μειώνεται ο πληθυσμός τους είναι το κυνήγι. Παράλληλα, οι πυρκαγιές και άλλες ανθρωπογενείς επεμβάσεις όπως επέκταση αστικών περιοχών, η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων αλλά και ο κατακερματισμός των βιοτόπων του από διάνοιξη δρόμων χωρίς υποδομές διευκόλυνσης και αποτροπής της ασυνέχειας των βιοτόπων του, συμβάλλουν στην ραγδαία μείωση του είδους. Τα τσακάλια κινδυνεύουν επίσης από τα τροχαία ατυχήματα, και το παράνομο κυνήγι. Μεγάλο μειονέκτημα στη διατήρηση του είδους αποτελεί η έντονη κατανομή του πληθυσμού του σε πολλούς μικρότερους υποπληθυσμούς σε μεγάλο εύρος στη χώρα μας, από τη Μάνη της Πελοποννήσου μέχρι το Σουφλί της Θράκης και της Σάμου, γεγονός που το κάνει περισσότερο ευάλωτο σε φυσικές καταστροφές ενώ δεν επιτρέπει και την ανταλλαγή γενετικού υλικού ανάμεσα στις διαφορετικές ομάδες.

Με πληροφορίες από τον Αρκτούρο, την Καλλιστώ και τον Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού