Απίστευτα πράγματα που δεν γνωρίζατε για τα πρόβατα
Αγγελική Μακρή
26/10/2025
Στις περισσότερες περιοχές της Αττικής, πριν μερικές δεκαετίες, το σκηνικό ήταν διαφορετικό. Στη θέση των τσιμεντένιων κτιρίων υπήρχαν βουνά, δέντρα, ποτάμια και στις αυλές των σπιτιών υπήρχαν άλογα, κότες και πρόβατα.
Πλέον, τέτοιες εικόνες μπορεί να δει κανείς μόνο στην επαρχία και σε κάποιες ελάχιστες περιοχές στα προάστια της πρωτεύουσας. Όσοι έχουν την τύχη να ζουν κοντά στη φύση, γνωρίζουν καλύτερα και τα πλάσματα που υπάρχουν εκεί. Τα πρόβατα είναι από τα ζώα που όλοι τα ξέρουν, αλλά λίγοι τα γνωρίζουν.
Τα πρόβατα είναι μηρυκαστικά ζώα, πιθανοί απόγονοι των mouflon, ένα είδος άγριων προβάτων από τη Νότια και τη Νοτιοδυτική Ασία. Το σώμα τους καλύπτεται από πυκνό τρίχωμα και ζουν κατά μέσο όρο 10-14 χρόνια. Τρώνε νωπά και ξερά χόρτα σε μεγάλες ποσότητες, τα οποία καταπίνουν αμάσητα και αργότερα τα μηρυκάζουν, δηλαδή τα φέρνουν ξανά στο στόμα και τα μασάνε. Υπάρχουν πολλές φυλές προβάτων και στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 20, με τις πιο γνωστές να είναι της Άρτας, των Σφακίων, της Κεφαλλονιάς, της Χίου και της Λέσβου.
Εκτός από τα φυσικά χαρακτηριστικά, υπάρχουν και κάποιες πλευρές της συμπεριφοράς και της προσωπικότητάς τους, που ίσως να μη γνωρίζατε. Πιο συγκεκριμένα:
1. Είναι πολύ κοινωνικά ζώα. Σπάνια θα δούμε ένα μοναχικό πρόβατο και αυτό γιατί ζουν σε κοπάδια, κάτι που απολαμβάνουν. Η ομαδική ζωή τούς προσφέρει ασφάλεια από πιθανούς κινδύνους, που θα απειλήσουν τη ζωή τους. Παράλληλα όμως, δημιουργούν δεσμούς με τα ομοειδή τους, από πολύ μικρή ηλικία, αφού τα μωρά πρόβατα, από την πρώτη κιόλας εβδομάδα της ζωής τους, παίζουν μεταξύ τους, φτιάχνοντας μικρές ομάδες. Τρέχουν, παίζουν κυνηγητό και έχουν συμπεριφορά που παραπέμπει στο παιχνίδι κουταβιών, ακόμη και παιδιών. Έχει παρατηρηθεί πως αγχώνονται όταν μένουν μόνα, μακριά από τα υπόλοιπα.
2. Μπορεί να είναι ντροπαλά ή τολμηρά. Όταν περνάτε με το αυτοκίνητο μπροστά από ένα λιβάδι ή συναντάτε στο δρόμο ένα κοπάδι, ίσως να σας φαίνονται όλα τα πρόβατα ίδια. Εκ πρώτης όψεως ίσως και να είναι, όμως αν τα παρατηρήσετε καλύτερα για κάποιες ώρες θα διαπιστώσετε πως έχουν διαφορετικές προσωπικότητες. Άλλα είναι πιο τολμηρά σε νέα ερεθίσματα και ανθρώπους, ενώ άλλα περιμένουν διστακτικά τα υπόλοιπα από το κοπάδι να τους ανοίξουν δρόμο σε νέες περιπέτειες και μονοπάτια.
3. Οι μητέρες είναι πολύ προστατευτικές με τα μικρά τους. Κάθε προβατίνα γεννάει συνήθως 1-2 μωρά και η κύηση διαρκεί 5 μήνες. Με το πού γεννήσουν τα μωρά τους, οι προβατίνες μένουν δίπλα τους και τα στηρίζουν να βρουν τη θέση και τα πατήματά τους στη μικρή τους κοινωνία. Χρησιμοποιούν τη φωνή τους για να φωνάξουν ή να προειδοποιήσουν από κάποιο κίνδυνο τα μωρά τους, ενώ μπορεί να αναγνωρίσουν ανάμεσα σε πολλά μωρά πρόβατα ποια είναι τα δικά τους. Το ίδιο ισχύει και για το μωρό, το οποίο μπορεί από τις 12 πρώτες ώρες της ζωής του να αναγνωρίσει τη μητέρα του, αλλά και τη φωνή της.
4. Είναι αποδεδειγμένα πολύ έξυπνα ζώα. Σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσίευσε η μη κερδοσκοπική οργάνωση για την προστασία των ζώων BCSPCA (The British Columbia Society for the Prevention of Cruelty to Animals), τα πρόβατα μπορούν να αναγνωρίσουν μέχρι 50 πρόσωπα άλλων προβάτων και να τα θυμούνται έως και 2 χρόνια. Μπορούν να αναγνωρίσουν επίσης ανθρώπους, ειδικά αυτούς τους οποίους που τα φροντίζουν. Τέλος, μπορούν να μάθουν διαδρομές, από απλές μέχρι τις πιο σύνθετες.
5. Οι κόρες των ματιών τους είναι ορθογώνιες, επιτρέποντας την όρασή τους να κινείται σε ένα εύρος 270-320 μοιρών. Αυτό σημαίνει πως τα πρόβατα έχουν πολύ καλή άποψη του χώρου και βλέπουν αυτά που συμβαίνουν γύρω τους, χωρίς να στρίψουν το κεφάλι τους. Αυτό τα βοηθάει στο να εντοπίζουν τους πιθανούς θηρευτές τους που θα προσπαθήσουν να τα πλησιάσουν, ακόμη κι όταν είναι σκυμμένα και τρώνε γρασίδι.
6. Επικοινωνούν μέσω μιας δυσάρεστης οσμής που αναδύουν. Από τις οπλές τους αναδύεται μια δυσάρεστη οσμή, με την οποία το ένα αναγνωρίζει το άλλο. Είναι άλλη μια δικλείδα ασφαλείας για να γνωρίζουν ποιος είναι κοντά τους, αλλά και να αναγνωρίζουν τον κίνδυνο.
Κάποιες φορές η λέξη “πρόβατα” χρησιμοποιείται για να χαρακτηριστούν άνθρωποι που ακολουθούν άβουλα σε μάζες ή πιστεύουν πράγματα χωρίς να τα φιλτράρουν και να τα επεξεργάζονται. Όπως βλέπετε όμως, τα πρόβατα είναι έξυπνα, στοργικά και αναπτύσσουν τις δικές τους προσωπικότητες, όταν ζουν ελεύθερα και χαρούμενα.