Πού κρύβονται τα κουνούπια τον χειμώνα – Σε ποιες περιοχές της Ελλάδας μπορούν να υπάρχουν όλο τον χρόνο
Κωνσταντίνα Μάλλιου
20/11/2025
Ένα από τα πιο ενοχλητικά πράγματα που μπορούν να μας συμβούν το καλοκαίρι είναι αναμφίβολα το τσίμπημα ενός κουνουπιού. Η φαγούρα που προκαλείται σε μερικές περιπτώσεις είναι αφόρητη και ίσως δεν καταφέρουμε να αντισταθούμε στον πειρασμό να ξυστούμε με μανία.
Καθώς η θερμοκρασία πέφτει, θεωρούμε ότι θα απαλλαγούμε από τα κουνούπια, οπότε θα μπορούμε να απολαμβάνουμε τις βόλτες μας λίγο πιο ανέμελοι. Όμως, κάνουμε λάθος. Τα κουνούπια είναι εδώ και τον χειμώνα και είναι έτοιμα να αρπάξουν την ευκαιρία να μας πιουν το αίμα – στην κυριολεξία!
Δυστυχώς, με την κλιματική αλλαγή και τους ήπιους πλέον χειμώνες – τόσο στην χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες με παρόμοιο κλίμα – μπορούμε να συναντήσουμε τα συγκεκριμένα έντομα ακόμα και τους ψυχρούς μήνες.
Άρα τα κουνούπια δεν εξαφανίζονται με το κρύο;
Πρόκειται για μια αντίληψη που είναι εν μέρει μύθος. Τα κουνούπια δεν εξαφανίζονται, απλά “κρύβονται” για λίγο.
Η επιβίωσή τους εξαρτάται από το είδος τους και τις συνθήκες του περιβάλλοντος. Μέσω των μηχανισμών επιβίωσης που έχουν αναπτύξει, είναι ικανά να ζουν ακόμα και σε λίγο πιο χαμηλές θερμοκρασίες.
Όταν κάνει κρύο – δηλαδή κάτω από περίπου 10°C – τα κουνούπια γίνονται λιγότερο δραστήρια και εφαρμόζουν ό,τι χρειάζεται για να ζήσουν.
Κάποια είδη εισέρχονται σε κατάσταση διαχείμασης για να επιβιώσουν. Συνήθως επιλέγουν υγρά και σκοτεινά μέρη, όπως υπόγεια, αποχετεύσεις, πατάρια ή κοιλότητες δέντρων, και μένουν εκεί, σχεδόν ακίνητα, ώσπου η θερμοκρασία να ανέβει στα επιθυμητά επίπεδα.
Ωστόσο, δεν επιβιώνουν όλα τα είδη με τον ίδιο τρόπο. Κάποια “κοιμούνται” τον χειμώνα, ενώ άλλα εξασφαλίζουν τη συνέχεια του είδους τους μέσω των αυγών τους. Στην ουσία τα ενήλικα θηλυκά τοποθετούν τα αυγά τους σε σκοτεινά και υγρά σημεία και ενώ αυτά στο τέλος πεθαίνουν, τα αυγά τους και οι νύμφες τους αναστέλλουν την ανάπτυξή τους και περιμένουν να ανέβει η θερμοκρασία για να εκκολαφθούν. Πρόκειται για πολύ ανθεκτικά αυγά και νύμφες που επιβιώνουν ακόμα και σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Την άνοιξη, λοιπόν, με τις πρώτες βροχές και με την άνοδο της θερμοκρασίας ο πληθυσμός τους ανακάμπτει γρήγορα, καθώς ποτέ δεν είχε εξαφανιστεί – απλά έμενε αδρανής μέχρι να ακμάσει ξανά.
Τέλος, ορισμένα κουνούπια έχουν αναπτύξει ειδικούς μηχανισμούς για να αντέχουν στο κρύο, όπως είναι, για παράδειγμα, η συσσώρευση κρυοπροστατευτικών ουσιών. Με αυτόν τον τρόπο μειώνουν την πιθανότητα να παγώσουν μέχρι θανάτου.

Σε ποιες περιοχές της Ελλάδας μπορεί να συναντάμε κουνούπια σχεδόν όλο τον χρόνο;
Τα τελευταία χρόνια οι χειμώνες στη χώρα μας είναι αρκετά ήπιοι και υπάρχει πιθανότητα να μην βιώσουμε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Συνεπώς, εάν βρισκόμαστε σε αστικά κέντρα, στην Κρήτη ή στη νότια Πελοπόννησο έχουμε περισσότερες πιθανότητες να μας τσιμπήσει ένα ενοχλητικό κουνούπι.
Πώς μπορούμε να προφυλαχθούμε αποτελεσματικά, τόσο εμείς όσο και τα κατοικίδιά μας;
Η πρόληψη είναι η καλύτερη άμυνα χειμώνα-καλοκαίρι. Οπότε, θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχουν στάσιμα νερά στο σπίτι μας, όπως για παράδειγμα στα πιατάκια που βάζουμε κάτω από τις γλάστρες, τα οποία πρέπει να αδειάζουμε όσο συχνότερα μπορούμε. Είναι σημαντικό να καθαρίζουμε τα σημεία που μαζεύονται νερά όπως η είσοδος φρεατίων. Επίσης, καλό είναι να ελέγχουμε – και να επισκευάζουμε αν αυτό είναι δυνατό – τις σίτες στα παράθυρα του σπιτιού μας, ώστε να μην καταφέρνουν τα κουνούπια να μπαίνουν μέσα. Τα απωθητικά κουνουπιών, τόσο για εμάς όσο και για τα κατοικίδιά μας είναι επίσης σημαντικά, οπότε ας μην αμελούμε την εφαρμογή τους. Τέλος, ας αποφεύγουμε τις βόλτες κοντά σε σκοτεινά, δροσερά μέρη με στάσιμα νερά, καθώς εκεί είναι ακόμα πιο πιθανό να τσιμπηθούμε από κάποιο κουνούπι.
Συνοψίζοντας
Ακόμα και αν δεν πρόκειται να απαλλαχτούμε ποτέ πραγματικά από τα κουνούπια, με λίγη προσοχή και με τα σωστά μέτρα πρόληψης, μπορούμε να προστατέψουμε τους εαυτούς μας και τους καλύτερούς μας φίλους από τα ανεπιθύμητα τσιμπήματά τους.