Οι περισσότεροι κηδεμόνες σκύλων λατρεύουν τις στιγμές που προσφέρουν χάδια στον τετράποδο φίλο τους. Ένα απαλό άγγιγμα στο κεφάλι και αμέσως ο σκύλος φαίνεται να αλλάζει στάση και να χαλαρώνει ευχαριστημένος.

Πολλοί λένε πως το χάδι ηρεμεί τους σκύλους και τους κάνει να νιώθουν την αγάπη μας. Τι σημαίνει όμως πραγματικά αυτό; Τι νιώθουν οι σκύλοι όταν τους χαϊδεύουμε; Η απάντηση είναι ιδιαίτερα συναρπαστική γιατί αφορά όχι μόνο το πως λειτουργεί ο εγκέφαλός τους, αλλά και το πώς χτίζεται η βαθιά σχέση μεταξύ ανθρώπου και σκύλου.

Αν και είναι γνωστό ότι η όσφρηση και η ακοή είναι οι πιο ανεπτυγμένες αισθήσεις των σκύλων, η αφή παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία, στην κοινωνικοποίηση και στη διάθεσή τους. Τα νεογέννητα κουτάβια, πριν ακόμη ανοίξουν τα μάτια τους, βασίζονται στην αφή για να εντοπίσουν τη μητέρα τους, να τραφούν και να νιώσουν ασφάλεια. Η αίσθηση του αγγίγματος αποτελεί ένα σήμα ασφάλειας και σύνδεσης από τα πρώτα λεπτά της ζωής τους.

Όταν χαϊδεύουμε έναν σκύλο, ενεργοποιούμε τα ίδια νευρικά σημεία που τον έκαναν να νιώθει προστασία στα πρώτα στάδια της ύπαρξής του. Η επανάληψη, η ζεστασιά της παλάμης και ο ρυθμός του αγγίγματος κάνουν το χάδι όχι μόνο ευχάριστο αλλά και καθησυχαστικό.

Ένας λόγος που τα χάδια είναι τόσο σημαντικά για τους σκύλους είναι ότι πυροδοτούν συγκεκριμένες ορμονικές αντιδράσεις στον οργανισμό τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν ένας σκύλος δέχεται χάδι από τον άνθρωπό του, αυξάνεται στον οργανισμό του η οξυτοκίνη, γνωστή και ως “ορμόνη της αγάπης”. Αυτή η η ορμόνη, συνδέεται με το δέσιμο και την εμπιστοσύνη .

Επίσης το θετικό άγγιγμα στον τετράποδο φίλο μας ενισχύει την ντοπαμίνη και τη σεροτονίνη του, που σχετίζονται με το αίσθημα της ευεξίας, ενώ μειώνει την κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες. Αυτές οι χημικές αλλαγές στον εγκέφαλο του σκύλου εξηγούν γιατί πολλές φορές, όταν τον χαϊδεύουμε, βλέπουμε την αναπνοή του να γίνεται πιο αργή, το σώμα του να χαλαρώνει και την ουρά του να κουνιέται αργά και ρυθμικά.

Για έναν σκύλο το χάδι δεν είναι απλώς ένα ευχάριστο άγγιγμα. Είναι και τρόπος επικοινωνίας. Αντίθετα με τους ανθρώπους που συχνά βασίζονται στη λεκτική επικοινωνία, οι σκύλοι αντιλαμβάνονται τον κόσμο μας, κυρίως μέσω του σώματος, της ενέργειας και της στάσης μας. Έτσι, όταν τους ακουμπάμε ή τους χαϊδεύουμε τους λέμε κάτι με τον τρόπο μας.

Ένα σταθερό, αργό χάδι στη ράχη ή στο στήθος μπορεί να σημαίνει ασφάλεια και αποδοχή, ενώ ένα απαλό ξύσιμο πίσω από τα αυτιά να δείχνει φιλικότητα και χαρά. Ακόμα και η θέση από την οποία πλησιάζουμε τον σκύλο παίζει ρόλο. Ένας σκύλος νιώθει πιο άνετα όταν τον προσεγγίζουμε από το πλάι και όχι από πάνω. Είναι ένας πιο “ευγενικός” τρόπος στη δική τους γλώσσα σώματος.

Η σχέση ανθρώπου και σκύλου βασίζεται στην εμπιστοσύνη. Το χάδι λειτουργεί ως εργαλείο ενίσχυσης αυτού του δεσμού, γιατί δημιουργεί μια σταθερή και θετική εμπειρία. Ειδικά όταν τα χάδια συνδυάζονται με θετικές αλληλεπιδράσεις, όπως παιχνίδι, βόλτες και συντροφιά, τότε ο σκύλος μαθαίνει ότι το άγγιγμά μας είναι μέρος μιας ασφαλούς και τρυφερής σχέσης.

Μάλιστα από αυτή την αλληλεπίδραση, δεν ωφελούνται μόνο οι σκύλοι αλλά και οι άνθρωποι. Οι ίδιες ορμόνες που αυξάνονται στους σκύλους όταν τους χαϊδεύουμε, αυξάνονται και σε εμάς. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που το άγγιγμα του σκύλου, μειώνει το άγχος, βελτιώνει τη διάθεση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, βοηθά ακόμη και στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.

Πρέπει ωστόσο να θυμόμαστε πως οι σκύλοι δεν αγαπούν όλα τα είδη αγγίγματος με τον ίδιο τρόπο. Η προσωπικότητα, οι εμπειρίες, η φυλή και το περιβάλλον παίζουν καθοριστικό ρόλο. Για παράδειγμα πολλοί σκύλοι δεν απολαμβάνουν το άγγιγμα στο κεφάλι από άγνωστα άτομα, άλλοι δεν θέλουν να τους αγκαλιάζουν, ενώ κάποιοι πιο νευρικοί, ίσως να στρεσάρονται από απότομες κινήσεις. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν αγαπούν τους ανθρώπους, αλλά ότι, όπως και εμείς, έχουν τα δικά τους όρια και τις προτιμήσεις.

Το κλειδί είναι η σωστή κοινωνικοποίηση αλλά και το να μάθουμε να διαβάζουμε τα σημάδια του σκύλου μας. Χαλαρό σώμα, απαλή κίνηση της ουράς και ήσυχη αναπνοή δείχνουν πως απολαμβάνει το χάδι. Αντιθέτως, το γύρισμα του κεφαλιού, το σφίξιμο του σώματος, το γλείψιμο της μύτης και η απομάκρυνση από κοντά μας σημαίνουν ότι δεν θέλει επαφή, τουλάχιστον εκείνη τη στιγμή.

Πώς να χαϊδεύουμε σωστά έναν σκύλο;

Αν και κάθε σκύλος είναι μοναδικός, υπάρχουν ορισμένες γενικές αρχές για ένα σωστό, ασφαλές και ευχάριστο χάδι:

– Αφήστε τον σκύλο να σας μυρίσει πρώτα. Αυτός είναι ο τρόπος του να σας γνωρίσει

– Ξεκινήστε με ουδέτερες περιοχές όπως η πλάτη, ο λαιμός και το στήθος του και αποφύγετε το άγγιγμα στο κεφάλι, ή στο πρόσωπο ενός άγνωστου σκύλου, καθώς αυτό μπορεί να τον κάνει να νιώσει απειλή.

– Δείξτε σεβασμό στα όρια του, πλησιάζοντας αργά και ήρεμα και κρατώντας μια απόσταση.

– Κρατήστε το χάδι απαλό και σταθερό, όχι γρήγορο και νευρικό.

– Σταματήστε κατά διαστήματα. Αν ο σκύλος πλησιάσει ξανά το χέρι σας, θέλει και άλλο. Αν απομακρυνθεί, σεβαστείτε το.

Οι σκύλοι μας όταν τους χαϊδεύουμε με σωστό τρόπο και σεβασμό, αισθάνονται ασφάλεια, άνεση, εμπιστοσύνη και αγάπη. Κυρίως αισθάνονται πως είμαστε εκεί και πως θέλουμε να αλληλεπιδράσουμε μαζί τους. Για έναν σκύλο που η ζωή του περιστρέφεται γύρω από την ανθρώπινη οικογένειά του, αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο συναίσθημα από όλα. Το χάδι δεν είναι απλώς μια τρυφερή χειρονομία, αλλά μια βιολογική και συναισθηματική εμπειρία που ενισχύει την υγεία, τη διάθεση και γενικότερα τη σχέση με τον σκύλο μας.