Έχετε παρατηρήσει ποτέ ότι ο σκύλος σας φαίνεται να δείχνει προτίμηση σε ορισμένα άτομα; Οι σκύλοι είναι γνωστοί για την αφοσίωση και την αγάπη τους προς τους κηδεμόνες τους. Συμπαθούν όμως όλους τους υπόλοιπους ανθρώπους;

Πολλοί άνθρωποι που ζουν με σκύλους έχουν παρατηρήσει ένα ενδιαφέρον και ίσως συγκινητικό φαινόμενο. Ο σκύλος τους τείνει να συμπαθεί, να εμπιστεύεται ή να αποδέχεται τα ίδια άτομα που συμπαθούν και οι ίδιοι. Αντίστοιχα, μπορεί να δείχνει επιφύλαξη, διστακτικότητα, ακόμα και δυσφορία, απέναντι σε ανθρώπους που ο κηδεμόνας του αντιπαθεί ή νιώθει άβολα κοντά τους.

Το γεγονός αυτό, δεν είναι ούτε τυχαίο ούτε σύμπτωση. Αντίθετα, συνδέεται βαθιά με τον τρόπο που οι σκύλοι αντιλαμβάνονται τον κόσμο, τη σχέση που έχουν αναπτύξει με τον άνθρωπο εδώ και χιλιάδες χρόνια, αλλά και με την εντυπωσιακή τους ικανότητα να αντιλαμβάνονται τα ανθρώπινα συναισθήματα.

Οι σκύλοι εξελίχθηκαν ώστε να αντιλαμβάνονται τα συναισθήματά μας

Καταρχάς, οι σκύλοι είναι εξαιρετικά κοινωνικά ζώα. Μέσα στα χρόνια εξελίχθηκαν ώστε να ζουν αρμονικά δίπλα στον άνθρωπο και να συνεργάζονται μαζί του. Σε αντίθεση με άλλα ζώα, οι σκύλοι ανέπτυξαν μοναδικές δεξιότητες επικοινωνίας με τους ανθρώπους, όπως η ικανότητα να κατανοούν χειρονομίες, εκφράσεις προσώπου και αλλαγές στον τόνο της φωνής.

Αυτή η στενή συνύπαρξή τους έχει καταστήσει ιδιαίτερα ευαίσθητους στα συναισθήματα και στις προθέσεις μας. Έτσι, όταν νιώθουμε άνετα, χαλαροί και θετικοί απέναντι σε κάποιο άτομο, ο σκύλος μας το αντιλαμβάνεται και συχνά υιοθετεί την ίδια στάση.

Παρατήρηση των κινήσεων και της ενέργειάς μας

Ένας βασικός λόγος για τον οποίο οι σκύλοι συμπαθούν τα ίδια άτομα με εμάς είναι η συναισθηματική μετάδοση. Αν νιώθουμε χαρά, ασφάλεια και εμπιστοσύνη κοντά σε κάποιο, το σώμα μας το εκφράζει ασυνείδητα. Χαλαρή στάση, ήρεμες κινήσεις, σταθερή αναπνοή. Ο σκύλος παρατηρώντας αυτές τις λεπτές αλλαγές, συμπεραίνει ότι το άτομο αυτό δεν αποτελεί απειλή.

Αντίθετα, όταν νιώθουμε άγχος, φόβο ή αντιπάθεια, το σώμα μας σφίγγεται, ο τόνος της φωνής μας μας αλλάζει και οι κινήσεις μας γίνονται πιο έντονες και απότομες. Ο σκύλος αντιλαμβάνεται αυτή την ένταση και μπορεί να την αποδώσει στο άτομο που βρίσκεται απέναντί μας.

Επιπλέον, οι σκύλοι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην εμπιστοσύνη που έχουν προς τον κηδεμόνα τους. Ο άνθρωπος αποτελεί το κέντρο του κόσμου τους, καθώς τους προσφέρει τροφή, προστασία, καθοδήγηση και συναισθηματική ασφάλεια.

Όταν λοιπόν ο κηδεμόνας δείχνει ότι αποδέχεται κάποιον, ο σκύλος τείνει να εμπιστευτεί αυτή την επιλογή. Θα μπορούσαμε να πούμε πως “αντιγράφει” την κρίση μας. Αν εμείς αγκαλιάζουμε, μιλάμε φιλικά ή γελάμε σε κάποιον, ο σκύλος καταλαβαίνει ότι το άτομο αυτό ανήκει στον ασφαλή κοινωνικό μας κύκλο.

Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι η μάθηση μέσω εμπειρίας. Οι σκύλοι συνδέουν πρόσωπα με καταστάσεις. Αν κάποιος που εμείς συμπαθούμε έχει θετική αλληλεπίδραση με τον σκύλο, τον χαϊδεύει σωστά, του μιλά ήρεμα, του προσφέρει λιχουδιές και παίζει μαζί του, τότε ο σκύλος δημιουργεί θετικούς συνειρμούς.

Συχνά, οι άνθρωποι που εμείς εκτιμούμε συμπεριφέρονται και στον σκύλο μας με σεβασμό και ηρεμία, γεγονός που ενισχύει αυτή τη θετική εικόνα και σε εμάς τους ίδιους. Αντίθετα, αποφεύγουμε άτομα που μπορεί να αγνοούν τα όρια του σκύλου και να του προκαλούν, με διάφορους τρόπους, στρες.

Οι σκύλοι αναγνωρίζουν τα συναισθήματά μας μέσω της όσφρησης

Φυσικά δεν πρέπει να υποτιμάται η εξαιρετική όσφρηση των σκύλων. Οι οσμές μεταφέρουν πληροφορίες για τη συναισθηματική μας κατάσταση. Όταν είμαστε αγχωμένοι ή φοβισμένοι, το σώμα μας εκκρίνει διαφορετικές χημικές ουσίες, τις οποίες ο σκύλος μπορεί να ανιχνεύσει.

Έτσι, αν εμείς νιώθουμε άσχημα κοντά σε κάποιον, ο σκύλος “μυρίζει” αυτή την αλλαγή και μπορεί να τη συνδέσει με το συγκεκριμένο άτομο. Αντίθετα, σε καταστάσεις όπου νιώθουμε ήρεμοι και χαρούμενοι, ο σκύλος, και πάλι μέσω των χημικών ουσιών, λαμβάνει ένα εντελώς διαφορετικό και “χαρούμενο” μήνυμα.

Οι σκύλοι παρατηρούν πολύ έντονα τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις. Έρευνες έχουν δείξει ότι μπορούν να αξιολογούν τους ανθρώπους με βάση το πώς φέρονται στον κηδεμόνα τους. Αν κάποιος μας μιλά ευγενικά ή μας δείχνει φροντίδα, ο σκύλος τείνει να τον αντιμετωπίζει θετικά. Αντίθετα αν κάποιος μας αγνοεί, μας φέρεται απότομα ή προκαλεί ένταση, ο σκύλος μπορεί να μην τον συμπαθήσει ιδιαίτερα, ακόμη και αν δεν έχει άμεση αρνητική εμπειρία μαζί του.

Το σημαντικότερο όλων είναι η προσωπικότητα του κάθε σκύλου

Βεβαίως, υπάρχουν και εξαιρέσεις. Κάθε σκύλος έχει τη δική του προσωπικότητα, τις δικές του εμπειρίες και πιθανές φοβίες. Ένας σκύλος που έχει βιώσει τραυματικές καταστάσεις, μπορεί να αντιδρά διαφορετικά, ανεξάρτητα από τα συναισθήματα του κηδεμόνα. Ωστόσο στις περισσότερες περιπτώσεις, η στενή συναισθηματική σύνδεση ανθρώπου και σκύλου οδηγεί σε παρόμοιες “κοινωνικές προτιμήσεις”.

Συμπερασματικά, το ότι οι σκύλοι συνήθως συμπαθούν τα ίδια άτομα με εμάς είναι αποτέλεσμα ενός σύνθετου συνδυασμού παραγόντων. Της βαθιάς εμπιστοσύνης προς τον κηδεμόνα, της μάθησης μέσω εμπειριών, της όσφρησης και της ικανότητα παρατήρησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Το φαινόμενο αυτό αναδεικνύει για άλλη μια φορά, πόσο στενή και μοναδική είναι η σχέση ανθρώπου και σκύλου.