Τι κοινό έχουν ένα επιβλητικό αιλουροειδές που χάνεται μέσα στο χιόνι, μια κουκουβάγια που πετά αθόρυβα μέσα στη νύχτα και ένα μικρόσωμο χταπόδι που μοιάζει με τον Κάσπερ;

Όλα τα παραπάνω πλάσματα – και όχι μόνο – μοιράζονται ένα παρατσούκλι που τα συνδέει με τον κόσμο του υπερφυσικού. Πρόκειται για «φαντάσματα» του ζωικού βασιλείου, που έχουν κερδίσει αυτόν τον χαρακτηρισμό εξαιτίας της απόκοσμης εμφάνισης ή της ιδιαίτερης συμπεριφοράς τους και ξυπνούν στην ανθρώπινη φαντασία εικόνες μυστηρίου, δέους και θαυμασμού.

Καθώς πλησιάζει το Halloween (31 Οκτωβρίου) και τα πνεύματα έχουν την τιμητική τους, ας γνωρίσουμε καλύτερα πέντε πραγματικά «φαντάσματα» της φύσης, εκπληκτικά ζώα που αποδεικνύουν ότι η μαγεία βρίσκεται παντού γύρω μας.

Λεοπάρδαλη του χιονιού ή «φάντασμα των βουνών»

Η λεοπάρδαλη του χιονιού (Panthera uncia), γνωστή και με το παρατσούκλι «φάντασμα των βουνών», είναι ένα από τα πιο αινιγματικά και ακριβοθώρητα αιλουροειδή του πλανήτη. Το ανοιχτό γκρι τρίχωμά της με τις σκούρες κηλίδες αποτελεί το ιδανικό καμουφλάζ στα βραχώδη, χιονισμένα ενδιαιτήματα της Ασίας όπου ζει. Η ντροπαλή φύση και ο μοναχικός χαρακτήρας αυτού του «φαντάσματος» το κρατούν μακριά από τους ανθρώπους, με αποτέλεσμα η μελέτη του στη φύση να είναι εξαιρετικά δύσκολη. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η φωτογράφηση αυτών των επιβλητικών ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον επιτυγχάνεται μόνο με ειδικές κάμερες, οι οποίες τίθενται σε λειτουργία ανιχνεύοντας την κίνησή τους.

Οι λεοπαρδάλεις του χιονιού θεωρούνται, γενικά, ζώα με ήπιο χαρακτήρα που εύκολα εγκαταλείπουν τη λεία τους όταν εμφανιστεί κάποιος κίνδυνος. Σύμφωνα με το Snow Leopard Trust, μέχρι σήμερα δεν έχει καταγραφεί ποτέ επίθεση λεοπάρδαλης του χιονιού σε άνθρωπο.

Νυχτερίδα φάντασμα

H νυχτερίδα φάντασμα (Macroderma gigas) είναι το μοναδικό είδος αυστραλιανής νυχτερίδας που τρέφεται με μικρά σπονδυλωτά, όπως βάτραχους, ερπετά και πουλιά. Κατοικεί σε σπηλιές και παλιά τούνελ ορυχείων, απ’ όπου αναδύεται για να κυνηγήσει τα θηράματά της, θρυμματίζοντας τα οστά τους με τις ισχυρές της γνάθους.

Το όνομα της νυχτερίδας προκύπτει από το χλωμό παρουσιαστικό της, αφού το κυρίαρχο χρώμα του τριχώματός της είναι σχεδόν λευκό ή ανοιχτό γκρι. Την απόκοσμη εμφάνισή της συμπληρώνουν οι μεμβράνες στα άκρα της που είναι σχεδόν διαφανείς.

Παρά τους τρομακτικούς συνειρμούς που δημιουργεί το όνομά της, πρόκειται για ένα πολύ μικρόσωμο ζώο, ίσο περίπου σε μέγεθος με την παλάμη ενός ανθρώπινου χεριού. Το είδος είναι σήμερα υπό απειλή, καθώς τα φυσικά του ενδιαιτήματα καταστρέφονται ή υποβαθμίζονται εξαιτίας της εξορυκτικής δραστηριότητας.

Τυτώ ή «πουλί φάντασμα»

Η Τυτώ (Tyto alba) είναι γλαυκόμορφο πτηνό της οικογένειας των Τυτονιδών, που απαντάται και στον ελλαδικό χώρο. Πρόκειται για ένα πουλί που παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με τις συγγενικές κουκουβάγιες, αλλά και αρκετές διαφορές, μεταξύ των οποίων και το χαρακτηριστικό πρόσωπο σε σχήμα καρδιάς.

Το ανοιχτόχρωμο φτέρωμα της Τυτούς, η αθόρυβη πτήση της μέσα στη νύχτα και η φωνή της που παρομοιάζεται με «στριγκλιά που παγώνει το αίμα» την έχουν συνδέσει με προλήψεις και δεισιδαιμονίες σε πολλές περιοχές του κόσμου. Σε αγγλόφωνες χώρες, αυτό το εντυπωσιακό πτηνό διαθέτει πολλές ανατριχιαστικές ονομασίες, όπως «demon owl», «ghost owl» και «death owl», που το συνδέουν με τον θάνατο και με σκοτεινές οντότητες.

Και τα ελληνικά παρατσούκλια της Τυτούς όμως δεν πάνε πίσω, αφού σε ορισμένες περιοχές της χώρας μας αυτό το παρεξηγημένο πτηνό αποκαλείται και «χαροπούλι» ή «κλαψοπούλι».

Χίμαιρα ή «καρχαρίας φάντασμα»

Πολλά παράξενα πλάσματα «στοιχειώνουν» τα κρύα και σκοτεινά βάθη των ωκεανών, ωστόσο οι χίμαιρες είναι από τα πιο μυστηριώδη. Αυτά τα ψάρια, γνωστά και με την ονομασία καρχαρίες φαντάσματα – παρότι δεν είναι καρχαρίες, αλλά συγγενείς τους στην οικογένεια των χονδριχθύων – έχουν πραγματικά αλλόκοτη εμφάνιση: το κωνικό γκρίζο ή καφέ σώμα τους διατρέχουν μεγάλες αυλακώσεις και κηλίδες που μοιάζουν με ουλές από τομές.

Τα σημάδια αυτά αποτελούν μέρος του αισθητηριακού συστήματος αυτών των πλασμάτων. Στα μεγάλα βάθη όπου κατοικούν, φτάνει ελάχιστο ή και καθόλου ηλιακό φως, επομένως χρειάζονται άλλα μέσα για να ανιχνεύουν τον χώρο γύρω τους και τη λεία τους – αστερίες ή καρκινοειδή – μέσα στο σκοτάδι. Για τον λόγο αυτό διαθέτουν και μεγάλα στρογγυλά μάτια που συμπληρώνουν το… look του φαντάσματος.

Ακόμα και η επίσημη ονομασία αυτών των πλασμάτων συμβάλλει στην απόκοσμη αύρα τους, αφού η χίμαιρα ήταν μυθολογικό τέρας της αρχαιότητας που εξέπνεε φωτιά, είχε σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού, και η ουρά του κατέληγε σε φίδι.

Χταπόδι φάντασμα (Κάσπερ)

Αυτό το χαριτωμένο μικρό χταπόδι είναι τόσο σπάνιο, που δεν έχει αποκτήσει ακόμη επίσημο όνομα. Ανακαλύφθηκε το 2016 στην αβυσσαία ζώνη του Ειρηνικού Ωκεανού, δηλαδή σε βάθος μεγαλύτερο των 4 χιλιομέτρων. Επειδή δεν έχει συλλεχθεί ποτέ δείγμα του είδους, οι επιστήμονες δεν έχουν μπορέσει να προσδιορίσουν με βεβαιότητα τη θέση του στο οικογενειακό δέντρο των χταποδιών.

Προς το παρόν, είναι γνωστό ανεπίσημα ως «Κάσπερ», εξαιτίας της λευκής και σχεδόν διάφανης όψης του, που θυμίζει το φιλικό φάντασμα των κινουμένων σχεδίων. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το λευκό του χρώμα μπορεί να οφείλεται στην έλλειψη χρωστικών ουσιών στην τροφή του.

Παρότι παραμένει αινιγματικό είδος, γνωρίζουμε ότι εναποθέτει τα αυγά του σε σφουγγάρια που αναπτύσσονται πάνω σε αποθέσεις μαγγανίου στον πυθμένα του ωκεανού. Στη συνέχεια, το θηλυκό τυλίγει το σώμα του γύρω από τα αυγά για να τα προστατέψει όσο επωάζονται – μια συμπεριφορά συνηθισμένη στα χταπόδια, καθώς η μητέρα κυριολεκτικά πεθαίνει από ασιτία προκειμένου να εξασφαλίσει την επιβίωση των απογόνων της.

Με πληροφορίες από Science Alert