Εμείς οι άνθρωποι συχνά αντιλαμβανόμαστε το είδος μας ως υπόδειγμα μονογαμίας.

Παρόλα αυτά, παρότι σπάνιο, υπάρχουν άλλα είδη στο ζωικό βασίλειο, τα οποία αποτελούν καλύτερα παραδείγματα πίστης και αφοσίωσης σε μία μονογαμική σχέση απ’ ό,τι συχνά καταφέρνουν οι άνθρωποι.

Όσον αφορά στη μονογαμία στο βασίλειο των ζώων, οι βιολόγοι τείνουν να τη διαχωρίζουν σε κοινωνική μονογαμία και γενετική μονογαμία. Στα πλαίσια της κοινωνικής μονογαμίας, ένα ζευγάρι ζει μαζί και τα μέλη του μοιράζονται τους πόρους και τη φροντίδα των μικρών τους. Στη γενετική μονογαμία, τα μέλη ενός ζευγαριού συνευρίσκονται σεξουαλικά μόνο μεταξύ τους.

Στα θηλαστικά, το 3-5% θεωρείται κοινωνικά μονογαμικό. Στα πουλιά, όμως, ο αριθμός αυτός εκτοξεύεται στο 90%. Ο λόγος που τόσα πολλά είδη πουλιών ζευγαρώνουν για μια ζωή δεν είναι τόσο ρομαντικός, καθώς σχετίζεται με τον χρόνο που χρειάζονται για να μεταναστεύσουν, να κυριαρχήσουν σε μια περιοχή, να κλωσσήσουν τα αυγά τους και να μεγαλώσουν τα μικρά τους.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να αφιερώσουν πολύ χρόνο στο να προσελκύσουν νέους συντρόφους.

Ας δούμε 10 είδη ζώων, πουλιών και ψαριών που ζευγαρώνουν για μια ζωή:

Κύκνοι

Οι κύκνοι διαμορφώνουν ζευγάρια που κρατούν για πολλά χρόνια, και σε κάποιες περιπτώσεις για μια ζωή. Η πίστη των κύκνων στο ταίρι τους αποτελεί σύμβολο της ερωτικής αφοσίωσης και της μονογαμίας, με τα ζευγάρια να δημιουργούν το σχήμα μιας καρδιάς με τους λαιμούς τους. Ειδικά ένα είδος, οι βουβόκυκνοι, τείνουν να ζευγαρώνουν για μια ζωή, εκτός από την περίπτωση που το ένα άτομο πεθαίνει, οπότε το άλλο μπορεί να βρει νέο σύντροφο.

Γίββωνες

Οι γίββωνες είναι οι κοντινότεροι συγγενείς των ανθρώπων οι οποίοι ζευγαρώνουν για μια ζωή, διαμορφώνοντας στενούς δεσμούς με το ταίρι τους. Ο αρσενικός και ο θηλυκός γίββωνας περνούν το χρόνο τους καλλωπίζοντας ο ένας τον άλλον και σκαρφαλώνοντας στα δέντρα. Παρόλα αυτά, οι σχέσεις τους δεν είναι πάντα τόσο ειδυλλικές, καθώς κάποιες φορές οι γίββωνες πολλές φορές χωρίζουν ή συνευρίσκονται με άλλα άτομα.

Ουρουμπού

Τα ουρουμπού ή Αμερικάνικοι μαύροι γύπες είναι γνωστοί για το ότι επιτίθενται σε άλλα πουλιά του είδους τους όταν τα πιάνουν να απατούν τους συντρόφους τους. Οι ερευνητές ανέλυσαν το γονιδιακό αποτύπωμα αυτών των εντυπωσιακών πουλιών για να μελετήσουν τη μονογαμική κουλτούρα τους. Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Behavioral Ecology κατέληξε στο ότι τα ζευγάρια των ουρουμπού μένουν μαζί καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και μοιράζονται τις ευθύνες της επώασης και της σίτισης των μικρών τους.

Άλμπατρος

Τα υπέροχα αυτά πουλιά με το τεράστιο άνοιγμα φτερών, διανύουν πολύ μακρινές αποστάσεις πάνω από τους ωκεανούς. Παρόλα αυτά, επιστρέφουν πάντα στο ίδιο μέρος – και στον ίδιο σύντροφο – όταν έρχεται η στιγμή να ζευγαρώσουν. Τα ζευγάρια συχνά αντέχουν στον χρόνο, ακόμα και για μια ζωή, και οι σύντροφοι φλερτάρουν ο ένας τον άλλον για χρόνια με αστεία χορευτικά μέχρι να καταλήξουν στο ζευγάρι τους. Τα άλμπατρος γεννούν μόνο ένα αυγό τον χρόνο, με αποτέλεσμα η επιλογή του σωστού συντρόφου να είναι πολύ σημαντική. Παρότι τα άλμπατρος είναι κοινωνικά μονογαμικά, μπορεί να συνευρεθούν σεξουαλικά και με άλλους συντρόφους, κάτι που θεωρείται πολύ φυσιολογικό για τον κόσμο των ζώων.

Λύκοι

Οι λύκοι συχνά παρουσιάζονται ως πονηροί στην ανθρώπινη κουλτούρα, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για ζώα που δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην οικογενειακή ζωή. Συνήθως, ένα κοπάδι λύκων αποτελείται από το ζευγάρι και τα παιδιά του, προσομοιάζοντας στην πυρηνική οικογένεια. Τα μεγαλύτερα παιδιά συμβάλλουν στη φροντίδα των μικρότερων. Παρόλα αυτά, τα αρσενικά έχουν την τάση να “απατούν” τις συντρόφους τους.

Μίκρωτοι του λιβαδιού

Τα τρωκτικά του είδους Microtus ochrogaster, σε αντίθεση με άλλα τρωκτικά, τείνουν να μένουν με τον ίδιο σύντροφο για μια ζωή. Πρόκειται, μάλιστα, για τα ζώα που συχνά ως αναφέρονται ως το κατεξοχήν πρότυπο μονογαμίας για τους ανθρώπους. Κοιμούνται αγκαλιά, καλλωπίζουν τους συντρόφους τους, μοιράζονται την ίδια φωλιά και τις ευθύνες που σχετίζονται με τη φροντίδα των μικρών, και υποστηρίζουν το ένα το άλλο σε μεγάλο βαθμό. Όταν πεθαίνει ο ένας σύντροφος, ο άλλος πενθεί. Αν ένα αρσενικό εμφανίσει την τάση για… αταξίες, το θηλυκό το αρπάζει από τον σβέρκο για να το συνετίσει, αν και κάτι τέτοιο δεν αποτελεί τόσο συχνό φαινόμενο.

Γαλλικά αγγελόψαρα

Το γαλλικό αγγελόψαρο, ή αλλιώς το ψάρι με την επιστημονική ονομασία Pomacanthus paru ζευγαρώνει, ζει, ταξιδεύει, και κυνηγά παρέα με το ταίρι του. Ο δεσμός που μοιράζονται αυτά τα ζευγάρια συχνά διαρκεί για μια ζωή. Τα ψάρια αυτά λειτουργούν ως ομάδα για να υπεραμυνθούν της περιοχής τους.

Τερμίτες

Σε μια αποικία μυρμηγκιών, η βασίλισσα ζευγαρώνει με ένα ή περισσότερα αρσενικά για μια φορά, αποθηκεύει τους γαμέτες για μια ζωή, και σύντομα μετά το ζευγάρωμα τα αρσενικά πεθαίνουν. Αντίθετα, πολλά είδη τερμιτών αναπτύσσουν ζευγάρια για μια ζωή, με μια θηλυκή “βασίλισσα” κι έναν αρσενικό “βασιλιά”, οι οποίοι στην κυριολεξία γεννούν ένα ολόκληρο βασίλειο. Σε κάποια είδη, οι τερμίτες ζευγαρώνουν με τον ίδιο σύντροφο ακόμα και για 20 χρόνια. Στην περίπτωση χωρισμού, τα πράγματα συχνά γίνονται βίαια, με κάποιους τερμίτες να τρώνε τις κεραίες των συντρόφων τους.

Τρυγόνια

Το αρσενικό τρυγόνι φλερτάρει με το θηλυκό πετώντας θορυβωδώς προς το μέρος του. Στη συνέχεια φουσκώνει το στήθος του, κουνάει επαναλαμβανόμενα το κεφάλι του πάνω-κάτω, και καλεί το θηλυκό. Όταν και τα δύο τρυγόνια ξεκινούν να κουνούν μαζί το κεφάλι τους, σημαίνει ότι θα μείνουν μαζί για μια ζωή. Οι σύντροφοι χτίζουν μαζί τις φωλιές τους, και επωάζουν τα αυγά τους εναλλάξ.

Φαλακροί αετοί

Οι φαλακροί αετοί, το εθνικό σύμβολο των ΗΠΑ, τείνουν να ζευγαρώνουν για μια ζωή, εκτός από την περίπτωση που ο ένας σύντροφός αποδεικνύεται στείρος ή πεθαίνει. Μεταναστεύουν χωριστά και περνούν μόνοι τους τους χειμώνες, αλλά και οι δύο σύντροφοι επιστρέφουν στην ίδια φωλιά κάθε χρόνο, και την “ανακαινίζουν” μεγαλώνοντάς τη από κοινού.