Όσο κι αν περιμένουμε τις ξέγνοιαστες και δροσιστικές βουτιές στη θάλασσα, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως μοιραζόμαστε το περιβάλλον με όλα τα πλάσματα του πλανήτη. Ένα από αυτά είναι και η γαλάζια μέδουσα.

Σίγουρα σε κανέναν δεν αρέσει να έχει το νου του όταν κάνει μακροβούτι σε κάποια ζώα του βυθού που μπορεί να του χαλάσουν την ημέρα. Όμως επειδή το τσίμπημά τους είναι ενοχλητικό, θα πρέπει να απολαμβάνουμε τις διακοπές, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι είναι πιθανό να τα δούμε μπροστά μας. Ένα από αυτά είναι η μέδουσα.

Η επιστημονική ονομασία της μέδουσας είναι Rhizostoma pulmo, ενώ στα ελληνικά τη συναντάμε και ως Γαλάζια Μέδουσα, αλλά και ως Μπλε.

Είναι πελαγικό είδος και ζει σε υποτροπικά νερά. Όπως μας λέει το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, εμφανίζονται στις ελληνικές θάλασσες από μέσα Ιούνη μέχρι μέσα Ιουλίου. Σε αντίθεση με τη μωβ μέδουσα, που ήδη μας έχει επισκεφτεί, η γαλάζια δεν κινείται στα ρηχά, αλλά στα βαθιά. Φαίνεται κιόλας από την επιφάνεια της θάλασσας, όταν ταξιδεύετε στα ανοιχτά μιας ακτής. Παρά το όνομά της, έχει συνήθως λευκό χρώμα, ενώ το μέγεθός της μπορεί να φτάσει τα 90 εκατοστά. Τα πλοκάμια της έχουν δηλητήριο, το οποίο όμως θεωρείται ακίνδυνο και μη τοξικό για τον άνθρωπο.

Η κλιματική αλλαγή που φέρνει άνοδο της θερμοκρασίας στο νερό της θάλασσας, ίσως είναι μία αιτία για την εξάπλωσή τους, αλλά και της αύξησης του πληθυσμού τους. Οι άνεμοι που επικρατούν στη θάλασσα ευνοούν τη μεταφορά τους σε διάφορες περιοχές και ενώ όπως είπαμε ζουν συνήθως στα βαθιά, οι άνεμοι μπορεί να τις μεταφέρουν στις ακτές.

Τι να κάνετε αν σας τσιμπήσει μπλε μέδουσα

Τα συμπτώματα από το τσίμπημα είναι συνήθως κάψιμο και φαγούρα. Όμως θα πρέπει να γνωρίζετε πως, ακόμη κι αν δεν την ακουμπήσετε, είναι πιθανό να νιώσετε τα συμπτώματα από το δηλητήριο που εκκρίνει, ούσα σε κοντινή απόσταση από εσάς.

Αν είστε κοντά σε Κέντρο Υγείας ή ένα φαρμακείο, επισκεφθείτε το για να σας βοηθήσει. Αν όμως έχετε προνοήσει και έχετε φέρει στην παραλία ένα κιτ φαρμακείου με τα απαραίτητα, κάντε τα εξής:

– Πλύντε σχολαστικά το σημείο με νερό της θάλασσας και όχι γλυκό νερό (πχ εμφιαλωμένο), χωρίς να το τρίψετε.

– Φτιάξτε ένα μείγμα με αναλογία 1:1 που θα αποτελείται από μαγειρική σόδα και θαλασσινό νερό. Εφαρμόστε το για δύο λεπτά πάνω στην περιοχή που σας τσίμπησε η μέδουσα, έτσι ώστε να σταματήσει η επιπλέον έκκριση τοξίνης από τυχόν πλοκάμια που έχουν παραμείνει στο δέρμα.

– Αν έχετε μια τραπεζική ή παρόμοια κάρτα αφαιρέστε τη μαγειρική σόδα και τυχόν υπολείμματα από τις νηματοκύστες.

– Εφαρμόστε πάνω στην περιοχή με το τσίμπημα ένα μπουκάλι νερό ή κουτί από κάποιο αναψυκτικό ή παγοκύστες, για περίπου 15 λεπτά. Αυτό θα ανακουφίσει το πρήξιμο και την κοκκινίλα.

Τι δεν πρέπει να κάνετε

– Αν ακουμπήσετε με τα χέρια σας την μπλε μέδουσα, μην τρίψετε τα μάτια σας.

– Μη βγάλετε την μπλε μέδουσα έξω, γιατί μπορεί να την πατήσετε εσείς ή κάποιος άλλος.

– Μην ξεπλύνετε την περιοχή με το τσίμπημα με ξίδι, γλυκό νερό, αμμωνία ή οινόπνευμα.

– Μην δέσετε την περιοχή με επίδεσμο.

Ποια είναι η κατάσταση με τις μωβ μέδουσες που ήδη έχουν έρθει από την αρχή του καλοκαιριού

Από τις αρχές του καλοκαιριού, παρατηρείται έξαρση του πληθυσμού των μωβ μεδουσών και, σύμφωνα με το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, όλο και αυξάνεται η παρουσία τους στις ελληνικές θάλασσες. Η μωβ μέδουσα είναι η γνωστή τσούχτρα, που το τσίμπημά της προκαλεί οίδημα και τσούξιμο. Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση που έχουμε, οι περιοχές που τις συναντάμε περισσότερο είναι ο Παγασητικός, από την Χαλκίδα μέχρι τη Βόρεια Εύβοια και από τις Σποράδες η Σκιάθος και η Σκόπελος.

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε

Είναι σημαντικό και θα βοηθήσει και εσάς και τους γύρω σας, να γνωρίζετε σε ποιες περιοχές υπάρχουν οι μέδουσες. Αν συναντήσετε εκεί που είστε κάποιο είδος, αφιερώστε δύο λεπτά για να τη βγάλετε φωτογραφία και να στη στείλετε στην πλατφόρμα inaturalist.org, στον υπολογιστή ή την εφαρμογή στο κινητό σας. Αν γνωρίζετε το είδος της μέδουσας, καταχωρήστε το, αλλιώς συμπληρώστε cridaria, μαζί με την ημερομηνία και την ακριβή τοποθεσία.