Μόλις έρθει ο Σεπτέμβρης, τα εξοχικά κλείνουν και τα καράβια επιστρέφουν με τους τελευταίους ταξιδιώτες που περίμεναν να κάνουν διακοπές μακριά από τη φασαρία του Αυγούστου. Ίσως να νομίζουμε ότι μαζί με τις διακοπές και τα μπάνια, το φθινόπωρο αποχαιρετάει τα φίδια, και άλλα έντομα και ερπετά που έχουμε συνδέσει με το καλοκαίρι.

Η αλήθεια είναι πως το φθινόπωρο είναι πολύ καλή εποχή και για μπάνια στη θάλασσα, που έχει κρατήσει τη θερμοκρασία από το καλοκαίρι. Το ίδιο ισχύει και για τις διακοπές, όπου αρκετοί επιλέγουν τη συγκεκριμένη εποχή για διακοπές εντός και εκτός Ελλάδας. Τις εξορμήσεις όμως αγαπούν και τα φίδια, τα οποία δεν είναι απίθανο να συναντήσετε είτε στην εξοχή είτε μέσα στην πόλη.

Οι περισσότεροι πιστεύουμε πως τα φίδια πέφτουν σε χειμέρια νάρκη προς το τέλος του φθινοπώρου και ξυπνούν αρχές της άνοιξης. Αυτό όμως δεν ισχύει, ειδικά σε κάποια μέρη της Ελλάδας, όπως η Κρήτη, που οι θερμοκρασίες παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, ακόμα και τον χειμώνα. Δεν είναι παράλογο ή αφύσικο να δείτε φίδια το φθινόπωρο, αφού έτσι κι αλλιώς πέφτουν σε χειμέρια νάρκη τέλη Οκτώβρη με αρχές Νοέμβρη.

Όμως, τόσο στα δημοσιεύματα της ΑΝΙΜΑ που ψάξαμε, όσο και στο πολύ ενημερωτικό herpetofauna.gr, βρήκαμε πως εδώ και κάποια χρόνια υπάρχουν καταγραφές και διασώσεις φιδιών στην Ελλάδα, ακόμα και τον Δεκέμβρη. Τα φίδια πέφτουν σε χειμέρια νάρκη, όταν δεν μπορεί το σώμα τους να ανταπεξέλθει σε χαμηλές θερμοκρασίες. Για τα φίδια, οι θερμοκρασίες αυτές είναι πάνω από τους 8^οC, όπου τους επιτρέπουν να κυκλοφορούν χωρίς πρόβλημα. Ανάλογα με το μέρος που ζουν και κυκλοφορούν, εξαρτάται και η δραστηριότητά τους. Ίσως δηλαδή να μη σκαρφαλώνουν με την ίδια συχνότητα και ευκολία όπως το καλοκαίρι, μπορεί όμως να βγαίνουν από τις κρυψώνες τους για να φάνε, να εκτεθούν λίγο στον ήλιο ή να ψάξουν να βρουν καλύτερο σημείο να κρυφτούν.

Τα συγκεκριμένα ερπετά είναι ποικιλόθερμα, κάτι που σημαίνει ότι αποκτούν τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και δεν παράγουν δική τους θερμότητα όπως ο άνθρωπος και τα θηλαστικά. Όταν η θερμοκρασία είναι αρκετά χαμηλή, το σώμα τους γίνεται νωχελικό και η κίνησή τους γίνεται πιο δύσκολη. Έτσι αποσύρονται σε μέρη με σταθερή θερμοκρασία, προκειμένου να αποφύγουν το θάνατο και την υποθερμία. Γι’ αυτό είναι και ικανά να αντέξουν αρκετό καιρό χωρίς φαγητό και νερό. Όμως, σε περιοχές όπως η νότια Ελλάδα, ίσως να μην πέφτουν καθόλου σε χειμέρια νάρκη, απλά να είναι λιγότερο δραστήρια και να κινούνται ακόμα και τον Δεκέμβρη. Αυτό είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο, όχι μόνο για τα φίδια, αλλά και για άλλα ερπετά.

Ποια φίδια είναι πιθανό να συναντήσουμε το φθινόπωρο

Ακόμα και σε πόλεις, στις πυλωτές, τις αυλές σπιτιών, κάτω από αυτοκίνητα και μέσα σε αποθήκες, είναι πιθανό να δούμε κουλουριασμένα φίδια. Τέτοια είναι το Σπιτόφιδο, το Νερόφιδο, τον Λαφιάτη του Ασκληπιού, την Οχιά και τη Στεφανοφόρο.

Τι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλο τον πλανήτη, άρα και τη χώρα μας. Παρατηρούμε κάθε χρόνο πως ο χειμώνας συρρικνώνεται και οι εποχές δεν είναι τόσο διακριτές. Σε πολλά σημεία της Ελλάδας, κάνουμε Χριστούγεννα χωρίς χιόνι, πολλές φορές μάλιστα και χωρίς μπουφάν. Η συνολική αύξηση της θερμοκρασίας της Γης επηρεάζει άμεσα τα ζώα, τα οποία πρέπει να συνηθίσουν να ζουν στις νέες αυτές συνθήκες. Επομένως και τα φίδια θα μένουν δραστήρια περισσότερες μέρες το χρόνο.

Τι πρέπει να κάνετε αν δείτε φίδι μέσα στο σπίτι σας

Δεν χρειάζεται να ζείτε μέσα σε δάσος ή χιλιόμετρα από το κέντρο μιας πόλης για να δείτε ένα φίδι έξω, κοντά ή μέσα στο σπίτι…

Πώς θα κρατήσετε τα φίδια μακριά από τον χώρο σας

Θα πρέπει να παίρνουμε ως δεδομένο, ειδικά αν δεν μένετε σε κάποια ορεινή περιοχή που πιάνει χιόνι και έχει από νωρίς χαμηλές θερμοκρασίες, πως είναι πιθανό να δείτε ή να κυκλοφορεί στον κήπο ή την αυλή σας φίδι. Είτε πρόκειται για το σπίτι σας είτε για εξοχική κατοικία, θα πρέπει να πάρετε κάποια μέτρα. Τέτοια είναι:

– Κόψτε απαραιτήτως τα χόρτα και καθαρίστε τους θάμνους, ώστε να μην έχουν μέρος να κρυφτούν.

– Κλείστε καλά τις πόρτες και τα παράθυρα, τόσο στο σπίτι, όσο και σε βοηθητικούς χώρους όπως τις αποθήκες και τα γκαράζ.

– Καλύψτε τυχόν τρύπες στον φράχτη, στα κουφώματα και σε άλλα σημεία από όπου μπορεί να περάσει και να φωλιάσει το φίδι.

– Φροντίστε να μην αφήνετε υπολείμματα φαγητού και ζωοτροφών στο μπαλκόνι ή σε άλλα σημεία, καθώς αυτά ελκύουν τρωκτικά, όπως ποντίκια, που με τη σειρά τους ελκύουν τα φίδια.

– Συζητήστε με έναν γεωπόνο για να σας πει τι απωθητικά μπορείτε να ρίξετε, χωρίς να κινδυνεύσουν τα κατοικίδιά σας.

Με πληροφορίες από το herpetofauna.gr