Ποια όργανα της γάτας ονομάζουμε «το gps της» και γιατί
Στέλλα Πανοπούλου
12/09/2025
Οι γάτες αγαπούν να μας αφήνουν δώρα σε διάφορα σημεία του σπιτιού – είτε φαγώσιμα (όπως νεκρές ακρίδες, να μας ταΐσουν θέλουν ντε), είτε πιο… προσωπικά, όπως είναι αιωρούμενες τούφες από τρίχες, ένα νύχι εδώ, ένα μουστάκι εκεί.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι γίνεται όμως με αυτά τα μουστάκια; Μεγαλώνουν ξανά, άραγε, αφού τα χάσει η γάτα; Κι αν ναι, επιτρέπεται να τα ψαλιδίσουμε ως κομμάτι της ρουτίνας καλλωπισμού της; Και το πιο σημαντικό: Ποιος είναι ο ρόλος τους; Και γιατί τα αποκαλούν το «gps» της;
Τι είναι τα μουστάκια της γάτας- Σε τι χρησιμεύουν
Τα μουστάκια της γάτας είναι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικό για το είδος χαρακτηριστικό της. Πρόκειται για αισθητήρια όργανα (γνωστά και ως vibrissae) που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή της, καθώς λειτουργούν ως όργανα πλοήγησης, προσανατολισμού και αντίληψης του χώρου. Για αυτό και τα λένε «το gps» της γάτας.
Σκεφτείτε ότι τα μουστάκια λειτουργούν περίπου σαν τα δικά μας χέρια και πόδια, βοηθώντας τη γάτα να καταλάβει αν χωράει σε ένα συγκεκριμένο μέρος, βοηθάνε να αντιληφθεί το μέγεθος των αντικειμένων, όπως και να κινείται στον χώρο σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού ή στο απόλυτο σκοτάδι. Χρησιμοποιώντας τα μουστάκια της, η γάτα μπορεί να αισθανθεί τι έχει γύρω της και, σε συνδυασμό με την οξυμένη όσφρησή της, καταφέρνει να κινείται και να ελίσσεται πιο αποτελεσματικά απ’ ό,τι της επιτρέπει η (όχι και τόσο καλή) όρασή της. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι τα μουστάκια βοηθούν τις τυφλές γάτες να προσαρμόζονται και να κινούνται πιο εύκολα στον χώρο διαμονής τους.
Τα μουστάκια μπορούν να φτάσουν μέχρι και στο διπλάσιο μήκος από τις απλές τρίχες της γάτας. Επίσης, είναι πιο χοντρά και βαθύτερα ριζωμένα από τις απλές τρίχες, και συνδέονται με μυς και νευρικές απολήξεις, κάτι που τα καθιστά ιδιαίτερα ευαίσθητα.
Μια ακόμα σημαντική λειτουργία των μουστακιών της γάτας είναι η προστασία που προσφέρουν στο πρόσωπό και στα μάτια της, αφού λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο με τις δικές μας βλεφαρίδες, εμποδίζοντας βρωμιά και βακτήρια από το να προκαλέσουν μολύνσεις. Κάποιες γάτες έχουν βλεφαρίδες, αλλά οι περισσότερες δεν έχουν, με αποτέλεσμα τα μουστάκια να διαδραματίζουν τον σημαντικό ρόλο της προστασίας των ματιών τους.
Μουστάκια που πέφτουν
Είναι απόλυτα φυσιολογικό να βρίσκετε πεσμένα μουστάκια γάτας στο πάτωμα. Για την ακρίβεια, τα πεσμένα μουστάκια είναι σημάδι ότι η γάτα σας είναι υγιής και τα χρησιμοποιεί. Τα μουστάκια είναι τρίχες, οπότε το να πέσουν δεν πονάει καθόλου τη γάτα σας, και μέσα σε 2-3 εβδομάδες μεγαλώνει καινούργιο μουστάκι.
Παρόλα αυτά, αν παρατηρήσετε ότι η γάτα σας χάνει πολλές τρίχες απότομα, υπάρχει περίπτωση να είναι ιδιαίτερα στρεσαρισμένη λόγω κάποιας αλλαγής στην τροφή, στις συνήθειες, ή στο περιβάλλον της. Αν, για παράδειγμα, έχετε μετακομίσει πρόσφατα, είναι καλό να παρακολουθείτε τα μουστάκια της γάτας σας καθώς η κατάστασή τους μπορεί να σας δώσει μια ιδέα για το πώς νιώθει. Οι αλλεργίες μπορούν επίσης να κάνουν τα μουστάκια της γάτας σας να πέφτουν.
Αν, τώρα, αναρωτιέστε αν είναι σωστό να τραβάτε μια τρίχα απ’ τα μουστάκια της γάτας σας, ή να τα ψαλιδίζετε για αισθητικούς λόγους, η απάντηση είναι ξεκάθαρη: μην το κάνετε. Η γάτα σας δεν θα πονέσει, αλλά έχει ανάγκη, όπως είπαμε, όσο τίποτα άλλο από αυτά. Έτσι, αν αφαιρέσετε ένα μουστάκι, υπάρχει περίπτωση να ταραχθεί και να ενοχληθεί. Οπότε δεν υπάρχει κανένας λόγος να πειράζετε τα μουστάκια μιας γάτας.
Πώς να φροντίσετε τα μουστάκια της γάτας σας
Τα ίδια τα μουστάκια δεν έχουν νευρικές απολήξεις (παρότι συνδέονται με νευρικές απολήξεις που βρίσκονται βαθιά μέσα στο δέρμα). Παρόλα αυτά, εξακολουθούν να είναι σημαντικά για την υγεία και την ευημερία της γάτας σας. Αν θέλετε να βοηθήσετε τα μουστάκια της γάτας σας να παραμένουν σε καλή κατάσταση, μην τα τραβάτε/κόβετε, βεβαιωθείτε ότι η γάτα σας καθαρίζεται με τη γλώσσα της, και επιλέξτε ρηχά και πλατιά μπολ φαγητού και νερού, ώστε να αποφύγει το λεγόμενο στρες των μουστακιών.
