Πώς θα εκπαιδεύσετε τη γάτα σας να δίνει το πόδι της
Στέλλα Πανοπούλου
08/05/2025
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι οι γάτες δεν εκπαιδεύονται όπως οι σκύλοι.
Μπορεί να είναι πιο ανεξάρτητα πλάσματα, και να μην είναι τόσο σημαντικό για εκείνες να ικανοποιούν τους κηδεμόνες τους, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να τις εκπαιδεύσετε. Στην πραγματικότητα, οι γάτες είναι άσσοι στην εκπαίδευση – αρκεί να σκεφτείτε ότι οι ίδιες μας εκπαιδεύουν να κάνουμε ό,τι θέλουν. Χρησιμοποιώντας την τεχνική της θετικής ενίσχυσης, επιβραβεύοντας δηλαδή τη γάτα μας όταν εμφανίζει επιθυμητές συμπεριφορές, μπορούμε να της μάθουμε να κάνει ένα σωρό πράγματα.
Ένα απλό αλλά εντυπωσιακό κόλπο που μπορείτε να της μάθετε είναι το να σας δίνει το πόδι της. Σας φαίνεται περίεργο, ή σας μοιάζει με κάτι που μπορούν να κάνουν μόνο οι σκύλοι; Και όμως όχι! Οι γάτες είναι απόλυτα ικανές να μάθουν να δίνουν το πόδι τους περιμένοντας μια λιχουδιά για αντάλλαγμα. Ας δούμε πώς μπορείτε να καταφέρετε κάτι τέτοιο.
Προετοιμασία
Πριν ξεκινήσετε να εκπαιδεύετε τη γάτα σας, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι νιώθει άνετα στο περιβάλλον της, ότι είναι παρούσα νοητικά στη διαδικασία, ήρεμη και χωρίς περισπασμούς. Ο βασικός στόχος είναι να περάσετε κι οι δύο καλά, κι όχι να αγχωθείτε ή να πιεστείτε. Ο τρόπος να τη δελεάσετε να κάνει αυτό που θέλετε δίνοντάς της ένα ισχυρό κίνητρο είναι, φυσικά, το φαγητό. Τόσο στις γάτες όσο και στους σκύλους, η εκπαίδευση περνάει απ’ το στομάχι. Άλλα κίνητρα-μορφές επιβράβευσης μπορεί να είναι τα παιχνίδια ή τα χάδια.
Ακόμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα clicker στη διαδικασία της εκπαίδευσης, ώστε η γάτα σας να μάθει να συνδυάζει τον ήχο με την εντολή που της δίνετε. Αντί για clicker, μπορείτε να της λέτε “Μπράβο” όταν κάνει κάτι σωστά, ώστε να μάθει να αναγνωρίζει πότε έχει ολοκληρώσει με επιτυχία την άσκηση.
Επιλέξτε την κατάλληλη στιγμή για να δουλέψετε την εκπαίδευση της γάτας σας. Το ιδανικό είναι το κατοικίδιό σας να έχει καλή διάθεση. Αποφύγετε την προσπάθεια να της μάθετε νέες εντολές και κόλπα όταν κάνει κάτι άλλο (π.χ. πλένεται, τρώει, ή παίζει με τα παιχνίδια της) ή όταν είναι στρεσαρισμένη.
Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσετε
1. Προτείνετε το χέρι σας
Όπως ακριβώς οι άνθρωποι και οι σκύλοι, έτσι και οι γάτες χρησιμοποιούν τα “χέρια” τους (ή πιο σωστά τα πόδια τους) για να εξερευνήσουν τον κόσμο. Αρχικά, ακουμπήστε το μπροστινό ποδαράκι της γάτας σας με το χέρι σας, πείτε της “Μπράβο” ή πατήστε το clicker, και προσφέρετέ της μια λιχουδιά. Αφού το επαναλάβετε μερικές φορές, προτείνετέ της το χέρι σας και δείτε αν θα επιχειρήσει να το πιάσει.
2. Περιμένετε
Καθίστε λίγα δευτερόλεπτα με το χέρι σας προτεταμένο και περιμένετε να το ακουμπήσει η γάτα σας. Ενδέχεται να χρειαστεί να το επαναλάβετε μερικές φορές μέχρι να αντιδράσει. Η υπομονή σας σε αυτό το σημείο είναι ιδιαίτερα σημαντική.
3. Δείξτε της ότι έκανε καλή δουλειά
Τη στιγμή που η γάτα σας ακουμπήσει το χέρι σας, πατήστε το clicker ή πείτε της “μπράβο”, και επιβραβεύστε τη με την αγαπημένη της λιχουδιά. Έτσι, θα καταλάβει ότι έκανε καλή δουλειά, και θα συνδυάσει τα ηχητικά ερεθίσματα και τη λιχουδιά με την προσδοκώμενη αντίδραση.
4. Να θυμάστε ότι η επανάληψη είναι το κλειδί
Είναι σημαντικό να επαναλάβετε την άσκηση αρκετές φορές μέχρι το αγαπημένο σας κατοικίδιο να μάθει πώς πρέπει να αντιδράει. Προσοχή όμως: μην το παρακάνετε. Το λάθος που τείνουν να κάνουν πολλοί κηδεμόνες είναι να επιμένουν πολλές φορές, κουράζοντας το ζώο συντροφιάς τους. Οι γάτες έχουν περιορισμένο εύρος προσοχής, με αποτέλεσμα να χάνουν το ενδιαφέρον τους γρήγορα. Συνιστάται να ολοκληρώνετε τη διαδικασία της εκπαίδευσης σύντομα, πριν εκείνη αποφασίσει να εγκαταλείψει την προσπάθεια και να ασχοληθεί με κάτι άλλο. Αν παρατηρήσετε έστω και μικρή πρόοδο, επιβραβεύστε τη γάτα σας με μια λιχουδιά και χάδια, και σταματήστε τη διαδικασία. Μπορείτε να την επαναλάβετε μετά από κάποιες ώρες, ή την επόμενη ημέρα.
