Τα 7 μυστικά που κρύβουν οι μαύρες γάτες
Γεωργία Κουρουπάκη
26/09/2025

Οι μαύρες γάτες είναι τα πιο παρεξηγημένα μέλη της κοινότητας των αιλουροειδών. Και όμως αυτά τα πλάσματα είναι τελείως άλλα πράγματα από τη φήμη της κακοτυχίας και της δεισιδαιμονίας που τα ακολουθεί.
Στην πραγματικότητα, πέρα από το χρώμα του τριχώματός τους, οι μαύρες γάτες δεν είναι διαφορετικές από τις άλλες γάτες. Μάλλον η διαφορά εντοπίζεται στον τρόπο που ο άνθρωπος τις αντιλαμβάνεται. Για πολλούς είναι σύμβολο κακοτυχίας, κάποιες φορές συνδεδεμένο με τη μαγεία, μια σύνδεση που κορυφώθηκε στην Ευρώπη τον Μεσαίωνα και διατηρείται ως και σήμερα. Ένας αβάσιμος συνειρμός, που έχει δώσει στις μαύρες γάτες μια άδικη και λανθασμένη φήμη.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για φιλικά και πιστά ζώα, αξιαγάπητα, στοργικά και κοινωνικά, με μεταξένιο τρίχωμα και γοητευτική προσωπικότητα. Σε κάποιες μάλιστα χώρες πιστεύεται πως φέρνουν καλή τύχη.
Οι μαύρες γάτες κρύβουν μυστικά. Συγκεντρώσαμε 7 και σας τα παρουσιάζουμε.

1. Σύμβολο καλοτυχίας για πολλές κουλτούρες
Δεν υπάρχει σαφής προέλευση για τον ισχυρισμό ότι οι μαύρες γάτες φέρνουν κακή τύχη. Γνωρίζουμε τι συνέβαινε στον Μεσαίωνα. Όμως πιο πριν; Κάποιοι πιστεύουν ότι αυτό έχει τις ρίζες του στην ελληνική μυθολογία, και συγκεκριμένα στην θεά Ήρα, η οποία τιμώρησε μια υπηρέτρια μεταμορφώνοντάς τη σε μαύρη γάτα.
Μια άλλη θεωρία μάς πάει στο 1233, όταν ο Πάπας Γρηγόριος Θ’ μίλησε δημόσια για την πεποίθησή του ότι οι μαύρες γάτες ήταν δαίμονες μεταμφιεσμένοι. Μια μόνο δήλωση ενός ανθρώπου ήταν αρκετή για να οδηγήσει σε αιώνες παραπληροφόρησης.
Παρ’ όλα αυτά, οι μαύρες γάτες δεν ήταν πάντα στιγματισμένες. Ούτε όμως σήμερα είναι παντού πλάσματα συνδεδεμένα με την κακή τύχη.
Στην Ιαπωνία, για παράδειγμα, οι μαύρες γάτες πιστεύεται ότι είναι προάγγελοι οικονομικής επιτυχίας και αληθινής αγάπης. Είναι τέτοια μάλιστα η αγάπη των Ιαπώνων για αυτές τις γάτες που δημιούργησαν κι ένα καφέ, το Nekobiyaka, αφιερωμένο αποκλειστικά σε αυτές. Πρόκειται για το πρώτο καφέ στον κόσμο αφιερωμένο στις μαύρες γάτες.
Στην περιοχή τώρα των Midlands της Μεγάλης Βρετανίας, μια μαύρη γάτα είναι το ιδανικό γαμήλιο δώρο, καθώς πιστεύεται ότι φέρνει καλή τύχη και ευτυχία στη νύφη. Στην Αίγυπτο, όλες οι γάτες θεωρούνταν γούρι. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, όπως ξέρουμε, λάτρευαν τη θεά Μπαστέτ, που απεικονιζόταν ως γυναίκα με κεφάλι μαύρης γάτας και θεωρούνταν προστάτιδα των γυναικών και των καλλιεργειών. Πίστευαν επίσης πως κάθε μαύρη γάτα ήταν η ενσάρκωση της Μπαστέτ, συνεπώς όλες οι γάτες ήταν ζώα σεβαστά από όλη την κοινότητα. Όποιος δε σκότωνε μια μαύρη γάτα καταδικαζόταν σε θάνατο.
Αλλά και στη νορβηγική μυθολογία, οι μαύρες γάτες είχαν καλή θέση καθώς συνδέονταν με τη Freya, τη θεά της γονιμότητας και του έρωτα. Μάλιστα δύο μαύρες γάτες απεικονίζονται να τραβούν το άρμα της θεάς.
Τέλος οι Ευρωπαίοι ναυτικοί θεωρούσαν τυχερές τις μαύρες γάτες και πίστευαν ότι η παρουσία τους στο πλοίο εξασφάλιζε την ασφαλή επιστροφή τους στο σπίτι.
2. Το μαύρο είναι το πιο κυρίαρχο χρώμα γάτας
Το χρώμα μιας γάτας καθορίζεται από τα γονίδια που κληρονομεί από τους γονείς της. Κάθε γάτα έχει δύο σετ γονιδίων, ένα από κάθε γονέα, και το γονίδιο για το μαύρο χρώμα είναι το πιο κυρίαρχο από όλα τα πιθανά. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν ζευγαρώσουν δύο γάτες που έχουν το γονίδιο για το μαύρο χρώμα -ακόμη κι αν οι ίδιες δεν είναι μαύρες- υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα τα γατάκια τους να είναι μαύρα.
3. Μπορούν να αλλάξουν χρώμα
Το τρίχωμα μιας μαύρης γάτας μπορεί να αλλάξει χρώμα κι από ομοιόμορφο μαύρο να γίνει κοκκινωπό-καφέ. Μία από τις πιο συνηθισμένες αιτίες είναι ο ήλιος. Όπως και στους ανθρώπους, ο ήλιος μπορεί να έχει λευκαντική επίδραση στο τρίχωμα των μαύρων γατών, μετατρέποντάς το από κατάμαυρο σε κοκκινωπό-καφέ.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο το τρίχωμα μιας μαύρης γάτας μπορεί να αλλάξει χρώμα είναι η διατροφική ανεπάρκεια. Οι γάτες χρειάζονται το αμινοξύ τυροσίνη για να παράξουν ευμελανίνη, τον βασικό τύπο της μελανίνης που ευθύνεται για το μαύρο χρώμα στο τρίχωμα. Σε περίπτωση που υπάρχει έλλειψη του συγκεκριμένου αμινοξέος, παρατηρείται αλλαγή στο χρώμα του τριχώματος της μαύρης γάτας.

4. Το μαύρο τρίχωμά τους μπορεί να κρύβει μοτίβα
Κι όμως, δεν είναι όλες οι μαύρες γάτες μονόχρωμες. Το γονίδιο για το μαύρο τρίχωμα έχει τη δύναμη να καταστέλλει το γονίδιο για το tabby μοτίβο, αλλά δεν το διαγράφει. Σε γάτες που έχουν μόνο ένα γονίδιο για μαύρο τρίχωμα, το tabby μοτίβο μπορεί να εξακολουθεί να υπάρχει.
Στην πραγματικότητα αυτές οι μαύρες γάτες έχουν διακριτικές ρίγες, βούλες ή κηλίδες, που γίνονται ορατές με συγκεκριμένο φωτισμό ή υπό συγκεκριμένες οπτικές γωνίες.
5. Δεν ανήκουν όλες οι μαύρες γάτες στην ίδια φυλή
Μια από τις μεγαλύτερες παρεξηγήσεις είναι ότι οι μαύρες γάτες ανήκουν σε μία μόνο φυλή. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν τουλάχιστον 22 φυλές που μπορούν να έχουν μονόχρωμο μαύρο τρίχωμα. Κάποιες από αυτές τις φυλές έχουν μακρύ, χνουδωτό τρίχωμα, ενώ άλλες είναι κοντότριχες και κομψές. Οι μαύρες γάτες δεν είναι απαραίτητα σπάνιες. Ωστόσο, υπάρχουν συγκεκριμένες φυλές όπως η Bombay ή η Oriental Shorthair που είναι κατά κύριο λόγο μαύρες.
Η πιο διάσημη φυλή μαύρης γάτας είναι η Bombay. Αυτές οι κοντότριχες και μονόχρωμες γάτες εκτράφηκαν για να μοιάζουν με μικροσκοπικούς μαύρους πάνθηρες. Είναι η μόνη φυλή που είναι πάντα μονόχρωμη μαύρη. Εκτός από την Bombay, η American Bobtail, η Ragamuffin, η Sphynx, η Περσική, η Scottish Fold και πολλές άλλες φυλές έχουν μαύρο τρίχωμα. Το μαύρο χρώμα είναι επίσης συνηθισμένο στις αδέσποτες γάτες, όπως όλοι γνωρίζουμε.
6. Οι μαύρες γάτες μπορεί να είναι πιο ανθεκτικές στις ασθένειες
Στις αρχές του αιώνα που διανύουμε, ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ανακάλυψαν ότι οι γενετικές μεταλλάξεις που προκαλούν το μαύρο χρώμα του τριχώματος των γατών μπορεί να τους προσφέρουν κάποια προστασία από ασθένειες. Στην πραγματικότητα, οι μεταλλάξεις επηρεάζουν τα ίδια γονίδια που προσφέρουν αντοχή στον ιό HIV σε ορισμένους ανθρώπους.
Δεδομένου ότι οι γάτες μπορεί να αντιμετωπίσουν τα ίδια προβλήματα υγείας με εμάς -καρκίνο,
HIV και γνωστική δυσλειτουργία, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, για να αναφέρουμε μερικά- αποτελούν ιδανικά μοντέλα για τη μελέτη των ανθρώπινων ασθενειών. Κατανοώντας πώς οι γάτες έχουν εξελιχθεί ώστε να είναι ανθεκτικές στις ασθένειες, οι ερευνητές μπορούν, ενδεχομένως, να μάθουν πώς να προλαμβάνουν τις ασθένειες και στους ανθρώπους.
7. Οι περισσότερες μαύρες γάτες έχουν κίτρινα μάτια
Αν και το χρώμα των ματιών των γατών καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αποχρώσεων, η συντριπτική πλειοψηφία των μαύρων γατών έχει κίτρινα ή χρυσαφένια μάτια. Η εντυπωσιακή αντίθεση μεταξύ του μαύρου τριχώματος και των κίτρινων ματιών προσθέτει ακόμη περισσότερο μυστήριο και γοητεία σε αυτά τα υπέροχα αιλουροειδή.