Όσο και αν αγαπάμε τον σκύλο μας, η αλήθεια είναι ότι το γάβγισμά του είναι ενοχλητικό, τόσο για εμάς όσο και για τους άλλους. Μπορούμε όμως να το σταματήσουμε ή τουλάχιστον να το περιορίσουμε χωρίς να τον μαλώσουμε;

Αυτό που πρέπει πρώτα από όλα να γνωρίζουμε είναι ότι μπορεί το γάβγισμα να είναι κάτι που δεν θέλουμε, όμως αυτό δεν σημαίνει κακή συμπεριφορά του ζώου μας, όπως πολλοί πιστεύουν. Για τους σκύλους το γάβγισμα είναι ένα μήνυμα προς εμάς που το εκφράζουν με έντονο τρόπο. Ο σκύλος θέλει κάτι, ανησυχεί για κάτι, ζει μια αλλαγή ή θέλει να εκτονώσει τη συσσωρευμένη ενέργειά του. Για παράδειγμα: Όταν ακούει ένα θόρυβο στο δρόμο, αρχίζει το γάβγισμα. Το γάβγισμα τότε λειτουργεί σαν έλεγχος ασφαλείας: ”Ακούω κάτι, βλέπω κάτι, δεν είμαι σίγουρος ακόμη”. Καθώς ο σκύλος προσαρμόζεται στο περιβάλλον, αυτή η συμπεριφορά συνήθως σιγά σιγά σταματάει. Αρκεί βέβαια να αντιδράμε με ήρεμο τρόπο.

Το γάβγισμα μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο. Ένας άγνωστος που πλησιάζει το σπίτι, ένας βραδινός θόρυβος μέσα στο σπίτι, το γάβγισμα μπορεί να προλάβει καταστάσεις. Πρόκειται για μια προειδοποίηση.

Πώς όμως το σταματάμε ή το περιορίζουμε; Όλο και περισσότεροι εκπαιδευτές χρησιμοποιούν πλέον μια διαφορετική προσέγγιση βασιζόμενη στην ανταμοιβή λέγοντας όχι στις φωνές, όχι στην τιμωρία. Η προσέγγιση αυτή μετατρέπει το «σσς» σε ένα ξεκάθαρο σήμα που εύκολα μαθαίνει ο σκύλος μας.

Η μέθοδος που κερδίζει έδαφος

Οι παραδοσιακές αντιδράσεις στο γάβγισμα του σκύλου είναι λίγο πολύ συγκεκριμένες: Υψώνουμε τη φωνή μας, μιλούμε δυνατά στον σκύλο και τον μαλώνουμε, καταφεύγουμε σε άσχημες μεθόδους, όπως το ψέκασμα με νερό ή η τιμωρία και άλλα.

Οι ειδικοί συμπεριφοράς προειδοποιούν ότι αυτή η στρατηγική μάς γυρίζει μπούμερανγκ και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να την ακολουθούμε. Το στρες του ζώου μεγαλώνει. Το γάβγισμα ίσως σταματήσει πρόσκαιρα, αλλά επιστρέφει εντονότερο με άλλη μορφή.

Αντί λοιπόν να τιμωρείς το ζώο που κάνει θόρυβο, του διδάσκεις ακριβώς τη συμπεριφορά που θέλεις και το ανταμείβεις όταν υπακούει. Η ησυχία αμείβεται. Οι περισσότεροι σκύλοι θα επιλέξουν την ησυχία γιατί έτσι νιώθουν ασφάλεια.

Πώς σταματάμε το ενοχλητικό γάβγισμα βήμα βήμα

1) Προειδοποίηση, ηρεμία, ανταμοιβή

Αρχικά επιτρέπουμε ένα σύντομο γάβγισμα. Όταν το κουδούνι χτυπάει, όταν ένας θόρυβος ακούγεται, όταν ακούγονται βήματα στη σκάλα αφήνουμε τον σκύλο να γαβγίσει δύο – τρεις φορές. Στη συνέχεια με ήρεμο τρόπο του λέμε να ηρεμήσει. Εκείνος σταματάει για δευτερόλεπτα και αμέσως του δίνουμε μια λιχουδιά, ένα χάδι. Μετά από λίγο καιρό τα πράγματα θα είναι: Γάβγισμα, σύντομη ειδοποίηση, παύση, ανταμοιβή.

2) Διαλέξτε ένα σύντομο ”σήμα” για ησυχία

Στη συνέχεια, συνδέουμε μια λέξη με αυτή την παύση, όπως :”Ήσυχα”, ”Φτάνει” κτλ, το οποίο πρέπει να μάθει ο σκύλος. Χρησιμοποιήστε το μόνο όταν ο σκύλος είναι έτοιμος να σταματήσει ή μόλις έχει πάρει εκείνη τη μικρή ανάσα ανάμεσα στα γαβγίσματα.

Πείτε το σήμα μία φορά. Στη σιωπή απαντήστε με ένα ήρεμο ”ναι” ή με κλίκερ και ανταμείψτε τον. Με επαναλήψεις, το σήμα παύει να είναι θόρυβος και γίνεται ξεκάθαρη εντολή που προβλέπει επιτυχία.

3) Μεγαλώστε τη διάρκεια της ησυχίας σιγά-σιγά

Αφού ο σκύλος καταλάβει ότι ένα δευτερόλεπτο ησυχίας φέρνει ανταμοιβή, επεκτείνετε σιγά-σιγά τον χρόνο. Αρχικά δύο δευτερόλεπτα, μετά τρία, μετά πέντε. Αν ο σκύλος αποτύχει, πήγατε πολύ γρήγορα. Κάντε ένα βήμα πίσω, ανταμείψτε τις πιο σύντομες παύσεις και ξανά επεκτείνετε τον χρόνο.
Αυτή η σταδιακή αύξηση έχει τεράστια σημασία.

4) Εξάσκηση σε πραγματικές συνθήκες αλλά με χαμηλότερη ένταση

Η εκπαίδευση χωρίς πραγματικά ερεθίσματα είναι δύσκολη. Ένας φίλος που χτυπάει απαλά το κουδούνι. Οι κουρτίνες μένουν μισόκλειστες για λιγότερη κίνηση έξω. Αυτά και άλλα είναι τα πραγματικά ερεθίσματα.

Κάθε πρόβα ακολουθεί το ίδιο μοτίβο που περιγράψαμε πιο πάνω. Γάβγισμα, σήμα ησυχίας, παύση, ανταμοιβή. Καθώς ο σκύλος πετυχαίνει, κάνουμε τα πράγματα λίγο πιο δύσκολα: Κανονική ένταση κουδουνιού, ορατός επισκέπτης, πιο δυνατοί ήχοι στη σκάλα.

5) Δίνουμε στον σκύλο κάτι άλλο να κάνει

Η ησυχία αφήνει κενό. Πολλοί σκύλοι γεμίζουν αυτό το κενό με περισσότερο γάβγισμα, περπάτημα ή ξύσιμο της πόρτας. Για να το αποφύγετε, προσθέστε κάτι εναλλακτικό στο γάβγισμα: να ξαπλώσει ο σκύλος σε ένα χαλάκι, να μασήσει ένα παιχνίδι ή να κάτσει δίπλα σας.

Του τα μαθαίνουμε αυτά πρώτα μακριά από τα ερεθίσματα και σε απόλυτη ησυχία χωρίς περισπασμούς: Προειδοποίηση, σήμα ησυχίας, ανταμοιβή, ”στο χαλάκι”, ανταμοιβή ξανά. Ο σκύλος έχει πλέον ξεκάθαρη πορεία.

6) Ενιαία γραμμή από όλα τα μέλη του σπιτιού

Ένα άτομο στο σπίτι που αγνοεί το σχέδιο αυτό μπορεί να χαλάσει ώρες δουλειάς. Αν κάποιος μαλώνει το γάβγισμα ενώ άλλος γελά και ανοίγει την πόρτα, ο σκύλος δεν ξέρει ποιος κανόνας ισχύει. Αυτή η σύγχυση τον κάνει ασταθή.

Όλοι στο σπίτι πρέπει να χρησιμοποιούν το ίδιο σήμα, περίπου τον ίδιο τόνο και τον ίδιο κανόνα. Οι επισκέπτες επίσης πρέπει να γνωρίζουν να μην χτυπούν το τζάμι ή να ξεσηκώνουν τον σκύλο ”για πλάκα”.

Δύο παραδείγματα

Πρώτο παράδειγμα: Κάντε εξάσκηση με έναν γνωστό σας. Εκείνος χτυπάει μία φορά και περιμένει. Ο σκύλος γαβγίζει. Εσείς κάνετε τα παραπάνω: Δίνετε το σήμα ησυχίας, ανταμείβετε την παύση και μετά στέλνετε τον σκύλο στο χαλάκι. Μόνο όταν είναι ήρεμος σε αυτό το σημείο, ανοίγετε την πόρτα. Σταδιακά αυξάνονται η διάρκεια του κουδουνιού, ο αριθμός των επισκεπτών κτλ.

Το δεύτερο παράδειγμα: Ο σκύλος-φύλακας στο παράθυρο. Πολλοί σκύλοι παρακολουθούν συνέχεια από το παράθυρο. Γαβγίζουν σε ποδηλάτες, απορριμματοφόρα, περαστικούς. Τι κάνουμε; Πρώτα από όλα, μειώστε την ορατότητα του ζώου προς τα έξω με τις κουρτίνες ή βάλτε ένα έπιπλο στο παράθυρο ώστε να μην στέκεται ο σκύλος με τη μύτη στο τζάμι όλη μέρα.

Έπειτα εξασκηθείτε με το σήμα ησυχίας σε απόσταση από το παράθυρο. Μόλις δείτε ότι λειτουργεί, πηγαίνετε λίγο πιο κοντά και λίγο πιο κοντά. Χρησιμοποιήστε ανταμοιβές όταν ο σκύλος επιλέγει να γυρίσει προς εσάς. Αυτή η κίνηση του κεφαλιού δείχνει συναισθηματικό έλεγχο, όχι απλώς υπακοή.

Συχνά λάθη που κάνουμε και δεν σταματούν το γάβγισμα

-Φωνάζουμε πάνω από το γάβγισμα. Τι μαθαίνει ο σκύλος; Ότι αφού φωνάζουμε και εμείς, κάτι σοβαρό συμβαίνει. Και το γάβγισμα συνεχίζεται.
-Χρησιμοποιούμε το ψεκαστήρι και άλλα αποτρεπτικά. Τι μαθαίνει ο σκύλος; Να φοβάται τους ήχους και εμάς.
-Χρησιμοποιούμε τη λέξη ”ήσυχα” πολλές φορές. Τι μαθαίνει ο σκύλος; Ότι η λέξη αυτή δεν έχει πλέον νόημα, οπότε μπορεί να την αγνοήσει.
-Ανοίγουμε την πόρτα την ώρα που γαβγίζει. Τι μαθαίνει ο σκύλος; Ότι το γάβγισμα ”ανοίγει” την πόρτα. Επομένως συνεχίζει να γαβγίζει.

Όταν το γάβγισμα δείχνει βαθύτερο πρόβλημα

Υπάρχει όμως και κάτι άλλο. Κάποιοι σκύλοι γαβγίζουν ατελείωτα από πραγματική δυσφορία. Πανικοβάλλονται όταν μένουν μόνοι εμφανίζοντας στρες αποχωρισμού, έχουν τρόμο στους δυνατούς ήχους, έχουν κάποιον πόνο, είναι άρρωστοι ή βιώνουν για κάποιους λόγους έντονο στρες.
Σε αυτές τις περιπτώσεις επιβάλλεται να μιλήσετε με τον κτηνίατρό σας.

Τέλος ένας σκύλος που περνάει ατελείωτες ώρες στο σπίτι, δεν βγαίνει βόλτες, δεν παίζει, δεν εκτονώνεται, θα ξεσπάσει σε γάβγισμα, κάτι που είναι απολύτως φυσιολογικό.

Οπότε βοηθήστε τον με:

Σωματική άσκηση: Ποικιλία στις βόλτες, ελευθερία στο να μυρίσει, τρέξιμο.
Πνευματική εξάσκηση: Παιχνίδια όσφρησης, φαγητό κρυμμένο σε διάφορα μέρη, παζλ κτλ.
Σταθερή ρουτίνα: Σταθερές ώρες φαγητού, βόλτας και ξεκούρασης.
Ύπνος: Μια ήσυχη γωνιά για χαλάρωμα όπου κανείς δεν τον ενοχλεί.

Το γάβγισμα σπάνια αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη. Θέλει υπομονή, ηρεμία και αγάπη. Θέλει και ξεκάθαρα σήματα, ανταμοιβές και μια καθημερινότητα που επιτρέπει στον σκύλο να χαλαρώνει. Όλα αυτά μετατρέπουν το θόρυβο (το γάβγισμα) σε επικοινωνία. Και σας φέρνουν πιο κοντά.

Με πληροφορίες από feplumbingheatingltd.co.uk