Οι γιορτές είναι μαγικές, αλλά δεν σταματούν τις… εκπλήξεις των κατοικιδίων μας. Αν κάτι πάει στραβά, ειδικά όταν οι κτηνίατροι έχουν μειωμένο ωράριο, πρέπει να ξέρουμε ποια συμπτώματα σημαίνουν ότι δεν υπάρχει χρόνος για αναμονή. Κάποια πράγματα θέλουν δράση εκείνη τη στιγμή.

Παρακάτω θα βρεις έναν πρακτικό, «ανθρώπινο» οδηγό για σκύλους και γάτες, ιδιαίτερα χρήσιμο για τις μέρες των γιορτών.

Δύσπνοια και έντονη, περίεργη αναπνοή

Αν δεις τον σκύλο ή τη γάτα σου να λαχανιάζει έντονα ενώ είναι ξαπλωμένος και ήρεμος, κάτι δεν πάει καλά. Σημάδια που πρέπει να σε ανησυχήσουν:

– αναπνοή πολύ γρήγορη χωρίς να έχει προηγηθεί άσκηση
– τέντωμα του λαιμού, άνοιγμα του στόματος για να πάρει ανάσα
– θόρυβοι στην αναπνοή (συριγμός, «σφύριγμα»)
– ούλα ή γλώσσα που μοιάζουν γαλαζωπά ή μωβ

Η δύσπνοια μπορεί να κρύβει σοβαρά προβλήματα, όπως πνευμονία, καρδιολογικό θέμα ή απόφραξη αεραγωγών. Αυτό δεν είναι «θα δούμε πώς θα είναι αύριο», χρειάζεται άμεση επίσκεψη σε κτηνίατρο.

Κατάρρευση, λιποθυμία, σπασμοί

Ένα ζώο που πέφτει κάτω, χάνει τις αισθήσεις του ή παθαίνει κρίση με σπασμούς, χρειάζεται βοήθεια τώρα, όχι την επόμενη μέρα.

Σπασμός μπορεί να είναι:
– τέντωμα των άκρων, τρέμουλο σε όλο το σώμα
– βλέμμα «χαμένο», σάλια, ούρηση ή αφόδευση την ώρα που συμβαίνει η κρίση

Τι μπορείς να κάνεις:

– απομάκρυνε ό,τι μπορεί να το χτυπήσει (έπιπλα, τραπεζάκια)
– μην βάλεις χέρι στο στόμα του, δεν «καταπίνει τη γλώσσα»
– περίμενε να τελειώσει η κρίση και μετά πήγαινε αμέσως στον κτηνίατρο

Ακόμα και αν συνέλθει μετά από μισό λεπτό, χρειάζεται έλεγχο. Αν η κρίση κρατήσει πάνω από 2–3 λεπτά ή επαναλαμβάνεται, η κατάσταση είναι εξαιρετικά επείγουσα.

Ξαφνικά φουσκωμένη, σκληρή κοιλιά

Ειδικά σε μεγάλους σκύλους με βαθύ θώρακα (π.χ. Γερμανικός Ποιμενικός, Ντόμπερμαν), μια κοιλιά που φουσκώνει απότομα, είναι σκληρή σαν τύμπανο και συνοδεύεται από:

– ανησυχία, συνεχές περπάτημα, αδυναμία να ξαπλώσει
– έντονο σάλιο
– προσπάθειες για εμετό χωρίς να βγαίνει τίποτα είναι πιθανό σημάδι συστροφής στομάχου. Μιλάμε για κλασικό επείγον χειρουργείο. Κάθε ώρα μετράει. Παίρνεις το ζώο και πας κατευθείαν σε κτηνιατρικό κέντρο.

Και στις γάτες, μια πολύ φουσκωμένη, σκληρή κοιλιά που εμφανίζεται ξαφνικά και προκαλεί πόνο ή κρύψιμο, είναι επίσης λόγος άμεσης εξέτασης.

Δεν μπορεί να ουρήσει

Ιδίως στους αρσενικούς γάτους, η ουρολογική απόφραξη είναι από τις πιο επικίνδυνες καταστάσεις.

Σημάδια SOS:

– μπαίνει συνεχώς στην άμμο, κάθεται «στη στάση» αλλά δεν ουρεί
– βγάζει μόνο λίγες σταγόνες, πολλές φορές με κλάμα
– γλείφει έντονα την περιοχή των γεννητικών οργάνων
– δείχνει ληθαργικός, πονάει όταν πιάνεις την κοιλιά

Μια τέτοια απόφραξη μπορεί να γίνει θανατηφόρα μέσα σε 24–48 ώρες. Δεν είναι «μάλλον έχει δυσκοιλιότητα». Θέλει άμεσα κτηνίατρο για εξέταση. Παρόμοια συμπτώματα σε σκύλο (πολλές αποτυχημένες προσπάθειες να ουρήσει, πόνος) είναι επίσης επείγουσα κατάσταση.

Πολλοί εμετοί, διάρροια με αίμα, αδυναμία να κρατήσει υγρά

Ένας μεμονωμένος εμετός δεν είναι πάντα λόγος πανικού. Όταν όμως:

– κάνει εμετό επανειλημμένα μέσα στη μέρα
– δεν μπορεί να κρατήσει ούτε το νερό
– η διάρροια έχει αίμα ή είναι σαν «νερό με αίμα»
– δείχνει πολύ κουρασμένο, τα μάτια μοιάζουν «βυθισμένα» τότε χρειάζεται άμεσα κτηνίατρο. Κινδυνεύει από αφυδάτωση και σοκ, ιδιαίτερα αν είναι κουτάβι, γατάκι ή μικρόσωμο ζώο.

Αίμα στον εμετό ή στη διάρροια μπορεί να σημαίνει σοβαρή γαστρεντερίτιδα, δηλητηρίαση, παγκρεατίτιδα ή ξένο σώμα στο έντερο. Δεν είναι κάτι που το «παρακολουθούμε από το σπίτι».

Σοβαρός τραυματισμός και αιμορραγία

Οτιδήποτε από τα παρακάτω δεν μπορεί να πάρει αναβολή:

– χτύπημα από αυτοκίνητο, ανεξάρτητα αν το ζώο δείχνει «καλά»
– πτώση από ύψος (μπαλκόνι, σκάλα)
– βαθύ κόψιμο που αιμορραγεί έντονα
– πληγές από δάγκωμα άλλου ζώου

Μπορεί να υπάρχει εσωτερική αιμορραγία, κάταγμα ή σοβαρή μόλυνση, ακόμη και αν το ζώο περπατάει. Καλό είναι να εφαρμοστεί μια πρόχειρη πίεση στην αιμορραγία με καθαρή γαζα και να πάτε αμέσως για κτηνίατρο.

Έντονος πόνος ή περίεργη συμπεριφορά

Ο πόνος στα ζώα δεν εκφράζεται πάντα με κλάμα. Σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσεις:

– ξαφνική αδυναμία στα πίσω πόδια, σούρσιμο
– ουρλιαχτά όταν προσπαθεί να σηκωθεί ή όταν το αγγίζεις
– συνεχές λαχάνιασμα χωρίς λόγο, γιατί πονάει
– αποπροσανατολισμός, κινήσεις σε κύκλους, κλίση κεφαλιού

Μπορεί να υπάρχει νευρολογικό πρόβλημα, κήλη δίσκου, θρόμβος σε αρτηρίες (συχνός σε γάτες) ή άλλο σοβαρό αίτιο. Δεν είναι κατάσταση «θα δούμε αν περάσει».

Ξαφνικά προβλήματα στα μάτια

Τα μάτια είναι ευαίσθητα και ο χρόνος μετράει. Χρειάζεται άμεση εξέταση αν:

– το ζώο κρατάει συνεχώς ένα μάτι κλειστό
– το μάτι είναι πολύ κόκκινο, θολό ή φαίνεται «φουσκωμένο»
– τρίβει μανιωδώς το μάτι με το πόδι ή στο έπιπλο

Ορισμένες οφθαλμολογικές παθήσεις μπορούν να οδηγήσουν σε μόνιμη απώλεια όρασης μέσα σε μία ή δύο μέρες αν δεν αντιμετωπιστούν.

Υποψία δηλητηρίασης

Αν υπάρχει πιθανότητα να έφαγε:

– Ανθρώπινο φάρμακο
– Ποντικοφάρμακο
– Αντιψυκτικό
– Σοκολάτα, κρεμμύδι, σταφίδες
– Καθαριστικό ή χημικό προϊόν

Δεν περιμένουμε να εμφανιστούν συμπτώματα. Παίρνουμε αμέσως τηλέφωνο κτηνίατρο, περιγράφουμε τι έφαγε (και περίπου πόσο) και ακολουθούμε τις οδηγίες του. Για κάποια δηλητήρια το «παράθυρο» για αποτελεσματική αντιμετώπιση είναι λίγες μόνο ώρες.

Τι μπορείς να κάνεις μέχρι να φτάσεις στον κτηνίατρο

– Κράτα το ζώο ζεστό και ήρεμο
– Μην του δίνεις φαγητό ή νερό αν κάνει εμετό ή δεν καταπίνει καλά
– Σε αιμορραγία, πίεσε την περιοχή με καθαρή γάζα αν υπάρχει διαθέσιμή
– Σε κρίση, μην το κρατάς σφιχτά, απλώς απομάκρυνε επικίνδυνα αντικείμενα από κοντά του

Και, όσο δύσκολο κι αν είναι, προσπάθησε να είσαι ψύχραιμος. Το ζώο σου σε «διαβάζει» και αγχώνεται όπως και εσύ.

Τις μέρες των γιορτών είναι πολύ σημαντικό να έχεις διαθέσιμο: το τηλέφωνο του κτηνιάτρου σου και τη διεύθυνση και το τηλέφωνο ενός 24ωρου κτηνιατρικού κέντρου.

Καλύτερα να τον καλέσεις για κάτι που τελικά θα αποδειχθεί άνευ σημασίας, παρά να περιμένεις και να μετανιώσεις. Έτσι θα έχετε πολλές γιορτές ακόμη μαζί, με το κατοικίδιό σου υγιές και ασφαλές στην αγκαλιά σου.