Πίσω από την εικόνα της ανεξάρτητης και δυναμικής γάτας κρύβεται ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζώο, με ισχυρά ένστικτα επιβίωσης και μια ψυχολογία που επηρεάζεται εύκολα από ερεθίσματα του περιβάλλοντος.

Οι φοβίες και οι αγχώδεις συμπεριφορές στις γάτες είναι πολύ πιο συνηθισμένες από όσο νομίζει κανείς. Πολλές φορές μάλιστα οι κηδεμόνες δεν αντιλαμβάνονται τα σημάδια μέχρι αυτά να γίνουν έντονα. Ποιες είναι λοιπόν οι πιο συχνές φοβίες των γατών, γιατί εμφανίζονται και πώς μπορείτε να βοηθήσετε τη δική σας να νιώσει πιο ασφαλής, ήρεμη και ευτυχισμένη;

Φόβος για δυνατούς θορύβους

Οι απότομοι, έντονοι θόρυβοι, όπως για παράδειγμα καταιγίδες, πυροτεχνήματα και ηλεκτρικές συσκευές, είναι από τις μεγαλύτερες πηγές άγχους για τις γάτες. Στη φύση, οποιοσδήποτε ξαφνικός ήχος θα μπορούσε να σημαίνει κίνδυνο, επομένως η αντίδραση της γάτας να τρέξει και να κρυφτεί είναι απολύτως φυσιολογική.

Για να τη βοηθήσετε προσπαθήστε να δημιουργήσετε ένα ασφαλές καταφύγιο. Μια κρυψώνα με κουβερτούλες, το κρεβάτι της ή ένα κουτί σε ήσυχο δωμάτιο μπορούν να μειώσουν σημαντικά το στρες. Μην πιέζετε τη γάτα σας να βγει από την κρυψώνα της, ακόμη και αν θέλετε να την παρηγορήσετε, και μειώστε την ένταση και τη φασαρία στο σπίτι, με κλειστά παράθυρα ή απαλή μουσική.

Φόβος ανθρώπων ή επισκεπτών

Μια γάτα που δεν έχει κοινωνικοποιηθεί σωστά από μικρή ηλικία μπορεί να τρομάζει με αγνώστους ή ακόμα και με γνώριμα άτομα που δεν βλέπει συχνά. Μερικές γάτες επίσης φέρουν τραυματικές εμπειρίες από το παρελθόν.

Σε αυτή την περίπτωση, δώστε της την ελευθερία να πλησιάσει εκείνη πρώτη, αν το επιθυμεί, και μην την παίρνετε αγκαλιά με το ζόρι. Ζητήστε από τους επισκέπτες να μην την πιέσουν και ιδανικά να μην την κοιτούν επίμονα, καθώς αυτό μπορεί να τη στρεσάρει ακόμα περισσότερο. Προτείνετέ τους να της προσφέρουν λιχουδιές από απόσταση και φυσικά δώστε στην τετράποδη φίλη σας όσο χρόνο χρειάζεται. Αρκετές γάτες μπορεί να χρειαστούν μήνες για να εξοικειωθούν με κόσμο.

Φόβος άλλων ζώων

Είτε πρόκειται για σκύλους, γάτες ή ακόμη και πιο μικρά ζώα, πολλές γάτες δυσκολεύονται να αποδεχθούν τη συνύπαρξη. Η είσοδος ενός νέου ζώου στο σπίτι, χωρίς τη σωστή διαδικασία, είναι από τις συχνότερες αιτίες άγχους, φόβου και επιθετικότητας.

Η σταδιακή γνωριμία με ανταλλαγή μυρωδιών πριν την άμεση επαφή αλλά και η δημιουργία χώρων ασφαλείας για κάθε ζώο ξεχωριστά θα σας φανούν ιδιαίτερα χρήσιμες. Χρησιμοποιήστε τη θετική ενίσχυση με φαγητό και παιχνίδι και αποφύγετε έντονες τιμωρίες που μπορεί να επιδεινώσουν τον φόβο.

Φόβος λόγω αλλαγών στο περιβάλλον

Οι γάτες είναι πλάσματα της ρουτίνας. Αλλαγές στο σπίτι, ένα νέο μεγάλο έπιπλο, μια μετακόμιση ή ένας νέος σύντροφος μπορεί να τις γεμίσουν με ανασφάλεια.

Γι’ αυτό το λόγο, προσπαθήστε να διατηρείτε όσο γίνεται μια σταθερή ρουτίνα στο παιχνίδι, στο φαγητό και στον ύπνο της γάτας σας. Φροντίστε να έχει ήσυχους χώρους διαφυγής και σημεία με τη δική της μυρωδιά, και αν κάνετε ανακαίνιση ή μετακόμιση, κρατήστε τη γάτα σε ένα ασφαλές δωμάτιο, μέχρι να σταθεροποιηθεί το περιβάλλον.

Φόβος λόγω τραυματικών εμπειριών

Οι γάτες που έχουν βιώσει κακοποίηση ή εγκατάλειψη στη ζωή τους συχνά εμφανίζουν έντονες φοβίες. Τρομάζουν εύκολα, κρύβονται συχνά, δεν τρώνε μπροστά σε ανθρώπους και αποφεύγουν την επαφή.

Αυτή η περίπτωση είναι ίσως από τις πιο δύσκολες καθώς χρειάζεται απόλυτη υπομονή και σταδιακό “χτίσιμο” της εμπιστοσύνης από την αρχή. Χρησιμοποιήστε θετική ενίσχυση σε κάθε μικρό βήμα προόδου και μην πιέζετε σε καμία περίπτωση το ζώο, που κουβαλάει όλες τις αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος και προσπαθεί να τις διαχειριστεί. Ο σεβασμός στα όρια της γάτας και η αγάπη σας είναι τα καλύτερα “εργαλεία” για να τη βοηθήσετε.

Φόβος μετακινήσεων και μεταφοράς

Μια ακόμη κατάσταση έντονου στρες για τις γάτες μπορεί να είναι το ταξίδι με μεταφορικό κλουβί και γενικότερη η αλλαγή περιβάλλοντος. Η διαδικασία μπορεί να είναι τρομακτική, γιατί το ζώο δεν γνωρίζει πού πηγαίνει και νιώθει παγιδευμένο.

Για να βοηθήσετε τη γάτα σας, αφήστε το κλουβί ανοιχτό μέσα στο σπίτι σας, σαν μέρος του περιβάλλοντος ώστε να το συνηθίσει. Τοποθετήστε μέσα σε αυτό λιχουδιές, παιχνίδια και μια κουβέρτα με τη δική της μυρωδιά και κάντε σύντομες, δοκιμαστικές μετακινήσεις λίγων λεπτών πριν από μεγάλα ταξίδια.

Φόβος νερού και μπάνιου

Οι περισσότερες γάτες δεν είναι φίλες με το νερό, κυρίως γιατί νιώθουν ευάλωτες όταν βρέχονται πολύ. Το τρίχωμά τους βαραίνει, το σώμα τους κρυώνει και το έδαφος γίνεται γλιστερό.

Γι’ αυτό το λόγο προσπαθήστε να αποφύγετε το μπάνιο αν δεν είναι απαραίτητο, και όταν αυτό είναι, χρησιμοποιήστε χλιαρό νερό και ένα πολύ ήρεμο περιβάλλον. Βρέξτε τη γάτα σταδιακά και ήπια, ποτέ απότομα, ή προτιμήστε ειδικά μαντηλάκια καθαρισμού, ώστε να τη βοηθήσετε να διαχειριστεί πιο εύκολα την όλη διαδικασία.

Σε καμία από τις περιπτώσεις που η γάτα σας μπορεί να φοβάται μην χρησιμοποιήσετε τιμωρία και φωνές, καθώς αυτό θα ενισχύσει τις φοβίες της και μπορεί να καταστρέψει τη σχέση σας. Αντιμετωπίστε το ζώο σας με σεβασμό, μην το αναγκάζετε να αντιμετωπίσει το φόβο του, και μην το κυνηγάτε για να το χαϊδέψετε και να το παρηγορήσετε. Αντίθετα δώστε στη γάτα σας το χώρο να διαχειριστεί τα συναισθήματά της και βοηθήστε την με ηρεμία και κατανόηση.

Οι φοβίες των γατών είναι κάτι φυσιολογικό και πολλές φορές αναμενόμενο. Το σημαντικό είναι να αναγνωρίσετε την πηγή του φόβου και να βοηθήσετε τη γάτα σας με υπομονή και στοργή. Με τον σωστό χειρισμό, οι περισσότερες γάτες καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις φοβίες τους ή να μάθουν να τις διαχειρίζονται, χωρίς να επηρεάζεται η ποιότητα της ζωής τους.