Πού μοιάζουν και πού διαφέρουν οι οικόσιτες γάτες από τις άγριες
Στέλλα Πανοπούλου
27/05/2025

Όλες οι γάτες, μεγάλες και μικρές, μοιράζονται τουλάχιστον το 95% του DNA τους μεταξύ τους.
Ο κοινός τους πρόγονος έζησε πριν από περίπου 25.000.000 χρόνια, όταν εξελίχθηκαν οι γάτες. Πριν από περίπου 10.000.000 χρόνια, η οικογένεια των αιλουροειδών ξεκίνησε να εξελίσσεται περαιτέρω, οδηγώντας σε τρεις οικογένειες:
– Λιοντάρια, τίγρεις, λεοπαρδάλεις, πούμα, και τζάγκουαρ
– Τσίτα
– Μικρές γάτες που περιλαμβάνουν τους λύγκες, τα κούγκαρ, και τους οσελότους
Το DNA της αφρικανικής αγριόγατας είναι σχεδόν πανομοιότυπο με αυτό των κατοικίδιων γατών, που σημαίνει ότι αυτό το είδος είναι ο κύριος πρόγονος των οικόσιτων γατών.
Ας δούμε περισσότερα για το πώς συνδέονται οι οικόσιτες γάτες με τις μεγάλες γάτες.

Η σχέση των μεγάλων γατών με τις μικρές
Οι άνθρωποι μοιράζονται τις ζωές τους με τις γάτες εδώ και χιλιάδες χρόνια, αλλά παρόλα αυτά, οι σημερινές οικόσιτες γάτες θεωρούνται μόνο ημι-εξημερωμένες. Αυτό συμβαίνει επειδή, όλον αυτόν τον καιρό, δεν έχουν αλλάξει πολύ και εξακολουθούν να μπορούν να επιβιώσουν μόνες τους στη φύση, όπως αποδεικνύουν περίτρανα οι αδέσποτες γάτες.
Το μοντέλο εξημέρωσής τους είναι πολύ διαφορετικό από τα μοντέλα εξημέρωσης άλλων ζώων. Για παράδειγμα, η εκτροφή και επιλογή των σκύλων έχουν υπάρξει πλήρως ελεγχόμενες από τους ανθρώπους, με σκοπό την παραγωγή ζώων με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Οι περισσότεροι από τους κατοικίδιους σκύλους είναι διαφορετικοί από τους άγριους προγόνους τους, ενώ οι γάτες παραμένουν όμοιες με τις άγριες γάτες. Διατηρούν πολλά από τα ίδια ένστικτα, συμπεριφορές, και μορφολογία, παρά το γεγονός ότι ζουν μια πολύ διαφορετική ζωή κι ότι είναι πιο ήμερες.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η εξημέρωση των γατών προέκυψε όταν αγριόγατες προσελκύθηκαν από τις αποθήκες σιτηρών όπου υπήρχαν πολλά ποντίκια για να κυνηγήσουν. Οι πιο ήμερες γάτες ήταν πιθανότερο να παραμείνουν κοντά με τους ανθρώπους, με αποτέλεσμα να ακολουθηθεί μια διαδικασία φυσικής επιλογής.
Ομοιότητες μεταξύ μεγάλων και μικρών γατών
1. Είναι υποχρεωτικά σαρκοφάγες
Τόσο οι οικόσιτες όσο και οι μεγάλες γάτες χρειάζονται κρέας στη διατροφή τους για να διατηρήσουν την καλή υγεία τους. Χωρίς το κρέας αποκτούν ελλείψεις σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, κι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πολλών ειδών προβλήματα υγείας.
2. Έχουν παρόμοιο σχήμα σώματος
Παρότι διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό ως προς το μέγεθος, οι οικόσιτες και οι μεγάλες γάτες έχουν όλες δυνατά, μυώδη σώματα, με μακριές ουρές που συμβάλλουν στην ισορροπία τους, και αντίστοιχο σχήμα κρανίων και δοντιών. Αυτά τα χαρακτηριστικά βοηθούν στην προσαρμογή τους ως κυνηγούς.
3. Μαρκάρουν την περιοχή τους με τη μυρωδιά τους
Έχετε παρατηρήσει τη γάτα σας να τρίβει το πρόσωπό της στα έπιπλά σας ή πάνω σας; Μαρκάρει την περιοχή της με τη μυρωδιά της όταν το κάνει αυτό, και οι μεγάλες γάτες στην άγρια φύση κάνουν ακριβώς το ίδιο με το να τρίβονται σε πέτρες ή κορμούς δέντρων.
Τόσο οι οικόσιτες όσο και οι μεγάλες γάτες ψεκάζουν με ούρα την περιοχή τους για να τη μαρκάρουν, και ξύνουν τα νύχια τους σε διάφορες επιφάνειες για να αφήσουν τη μυρωδιά τους.
4. Είναι μοναχικές
Τα περισσότερα μέλη της οικογένειας των αιλουροειδών είναι ιδιαίτερα κτητικά με την περιοχή τους και αρκετά μοναχικά. Αυτό, βέβαια, δεν ισχύει με τις οικόσιτες γάτες μας, ούτε με τα λιοντάρια τα οποία ζουν σε αγέλες.
5. Είναι εξαιρετικοί κυνηγοί
Τόσο οι οικόσιτες γάτες όσο και οι μεγάλες γάτες έχουν πολύ ισχυρά κυνηγετικά ένστικτα. Το κυνήγι είναι απαραίτητη δεξιότητα για την επιβίωσή τους. Οι περισσότερες οικόσιτες γάτες έχουν την πολυτέλεια να τους παρέχουν τροφή οι κηδεμόνες τους, αλλά και πάλι μπορεί να κυνηγήσουν πουλιά και τρωκτικά, ακόμα κι αν δεν τα τρώνε.
6. Έχουν εξαιρετική όσφρηση
Τόσο οι οικόσιτες όσο και οι μεγάλες γάτες έχουν εξαιρετικά οξυμένη την αίσθηση της όσφρησης. Διαθέτουν ένα μικροσκοπικό όργανο στην κορυφή του ουρανίσκου τους που λέγεται όργανο του Jacobson, το οποίο χρησιμεύει για την ανίχνευση των φερομονών από άλλες γάτες και ζώα. Αυτός είναι ο λόγος που κάποιες φορές οι γάτες μυρίζουν με το στόμα ανοιχτό.
7. Τα νύχια τους μαζεύονται και βγαίνουν έξω
Η μοναδική εξαίρεση είναι το τσίτα, το οποίο δεν μπορεί να “μαζέψει” τα νύχια του.

Διαφορές μεταξύ μικρών και μεγάλων γατών
1. Το μέγεθός τους
Η πιο εμφανής διαφορά μεταξύ μικρών και μεγάλων γατών είναι, φυσικά, το μέγεθός τους. Η μέση οικόσιτη γάτα ζυγίζει κατά μέσο όρο 4 με 5 κιλά, ενώ μια μεγάλη γάτα μπορεί να ξεπεράσει σε βάρος τα 90 κιλά.
2. Οι φωνητικές τους ικανότητες
Οι μικρότερες γάτες, όπως είναι οι οικόσιτες, οι λύγκες και οι οσελότοι, γουργουρίζουν αλλά δεν μπορούν να βρυχηθούν, ενώ οι μεγάλες γάτες, όπως είναι τα λιοντάρια, οι τίγρεις και οι λεοπαρδάλεις βρυχώνται αλλά δεν μπορούν να γουργουρίσουν, λόγω διαφορών στην ανατομία του λαιμού τους.
Η εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα είναι το τσίτα που γουργουρίζει αλλά δεν μπορεί να βρυχηθεί, ενώ μπορεί να τιτιβίσει όπως οι οικόσιτες γάτες.
3. Το σχήμα της κόρης των ματιών τους
Οι μικρότερες γάτες, μεταξύ των οποίων και οι οικόσιτες, έχουν κόρες οι οποίες μπορούν να στενέψουν ώστε να γίνουν σαν κάθετες σχισμές. Οι μεγάλες γάτες έχουν στρογγυλές κόρες. Η διαφορά θεωρείται ότι έγκειται στα διαφορετικά περιβάλλοντα στα οποία καλούνται να επιβιώσουν.