Συνεχώς μιλάμε και προβληματιζόμαστε για το άγχος αποχωρισμού που νιώθει ο σκύλος, όταν τον αφήνουμε πίσω στο σπίτι.

Αναζητούμε τις αιτίες, ψάχνουμε να βρούμε λύση και προσπαθούμε να συμπαρασταθούμε στον σκύλο μας, προκειμένου να απαλλαγεί από αυτή την φορτισμένη κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Ζητάμε ακόμη και βοήθεια από εκπαιδευτές, προκειμένου να μας δείξουν πώς να βοηθήσουμε τον σκύλο να ξεχνιέται με κάτι ευχάριστο τη στιγμή που φεύγουμε.

Σε αυτή τη διαδικασία εξερεύνησης του άγχους του σκύλου, ίσως ξεχνάμε έναν βασικό παράγοντα: Το δικό μας.

Σκεφτείτε τα εξής σενάρια:

1. Είστε στο αυτοκίνητο με τον σκύλο, στο δρόμο για το κτηνιατρείο. Αν έχει κίνηση και βλέπετε πολύ πιθανό ότι θα αργήσετε στο ραντεβού, ίσως αγχωθείτε. Το παρκάρισμα, η αβεβαιότητα για την ακριβή ώρα άφιξης, ο εκνευρισμός από το μποτιλιάρισμα, ίσως σας προκαλέσουν νευρικότητα.

2. Είστε στο δρόμο και πάτε βόλτα με τον σκύλο σας και βλέπετε έναν άλλο, χωρίς λουρί, να σας πλησιάζει τρέχοντας. Πάλι θα αγχωθείτε, καθώς δεν ξέρετε αν είναι επιθετικός, πού βρίσκεται ο κηδεμόνας του και πώς θα εξελιχθεί η συνύπαρξη των δύο σκύλων.

3. Είστε στο σπίτι μια βροχερή μέρα και αρχίζουν τα μπουμπουνητά και οι αστραπές. Αν φοβηθείτε και σας ξεφύγει μια δυνατή φωνή, θα ενισχύσετε το αίσθημα που τρόμου που ήδη νιώθει ο σκύλος από τις συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες.

Οι παραπάνω καταστάσεις θα αγχώσουν και τον τετράποδο φίλο σας επειδή θα σας δει κι εσάς σε μια ανήσυχη κατάσταση.

Ο τρόπος που επηρεάζεται ο σκύλος από ένα συναίσθημα του κηδεμόνα ήταν το κεντρικό θέμα σε μία μελέτη που διεξήχθη στο Μπέλφαστ, από το Queen’s University.

Ένα από τα συμπεράσματα που προέκυψαν είναι πως παθήσεις στους ανθρώπους, όπως το χρόνιο στρες, μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην συμπεριφορά και ευζωία των σκύλων.

Η έρευνα εξέτασε αν οι αλλαγές στα επίπεδα άγχους του κηδεμόνα επηρεάζουν το άγχος του σκύλου, χρησιμοποιώντας τις επισκέψεις στο γιατρό ως παράδειγμα. Μπορεί η περίθαλψη να είναι απαραίτητη τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα, οι επισκέψεις όμως στον κτηνίατρο συχνά προκαλούν στον σκύλο ένα κύμα από άσχημα συναισθήματα, όπως αβεβαιότητα, πόνο, αναστάτωση και απώλεια της αυτοσυγκράτησης.

Στην έρευνα συμμετείχαν 28 σκύλοι και οι κηδεμόνες τους, η συμπεριφορά των οποίων εξετάστηκε σε μία κτηνιατρική κλινική στο Δουβλίνο. Οι δέκα σκύλοι ήταν αρσενικοί, οι δεκαοχτώ θηλυκοί και οι ηλικίες τους ήταν από ενός έως δεκαεφτά ετών. Οι μισοί κηδεμόνες έκαναν έναν διαλογισμό αναπνοής, με σκοπό να χαλαρώσουν πριν την έναρξη της έρευνας. Παράλληλα, διάβασαν ατάκες όπως “O σκύλος μου φέρνει χαρά” και “Νοιάζομαι για τον σκύλο μου”.

Οι υπόλοιποι μισοί, έκαναν έναν “Ψηφιακό Έλεγχο Άγχους” (Digital Stress Test), ο οποίος από τη διεξαγωγή του και μόνο, μπορεί να επιφέρει μέτριο στρες.

Με ποιον τρόπο μετρήθηκε το άγχος;

Τόσο στους κηδεμόνες όσο και στους σκύλους τους τοποθετήθηκαν συσκευές καταγραφής καρδιακών παλμών, έτσι ώστε να καταγράφονται αλλαγές στον ρυθμό ανάμεσα στους παλμούς. Επιπλέον, συλλέχθηκε υλικό από κάμερες για να ελέγξουν τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά των σκύλων. Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα πως, όχι μόνο οι σκύλοι αναγνωρίζουν και αντιδρούν στο άγχος του κηδεμόνα, αλλά και η αλλαγή στα επίπεδα άγχους του κηδεμόνα, μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα του σκύλου. Όπως θα περίμενε κανείς, όταν άλλαζε ο καρδιακός ρυθμός των ανθρώπων, αντίστοιχα άλλαζε και των τετράποδων.

Οι ερευνητές λένε πως τα αποτελέσματα συμφωνούν με τις εικασίες τους σχετικά με το αν το άγχος του κηδεμόνα επηρεάζει αυτό του σκύλου. Οι αλλαγές στα επίπεδα άγχους των ανθρώπων έχουν έμφυτη και άμεση επίδραση στους δείκτες φυσιολογικούς άγχους των σκύλων. Στην προσπάθεια να μετριαστεί το ανθρώπινο άγχος, μέσω των στρατηγικών που ακολουθήθηκαν στο περιβάλλον του κτηνιατρείου, είναι πολύ πιθανό να επιτευχθεί και κάτι αντίστοιχο στον σκύλο.

Από την έρευνα προέκυψε και κάτι άλλο σημαντικό, που ενδιαφέρει όλους τους κηδεμόνες. Όταν δίνεται στον σκύλο λίγος χρόνος να ηρεμήσει από τη στιγμή που θα φτάσει στο κτηνιατρείο μέχρι την ώρα που θα μπει για εξέταση, αντιδρά με περισσότερη ψυχραιμία και λιγότερο φόβο. Μέσω της συγκεκριμένης μελέτης, αναδεικνύεται η σημασία του να δίνεται ο χρόνος στον σκύλο να εγκλιματιστεί στο περιβάλλον του κτηνιατρείου, καθώς όσο πιο ήρεμος είναι, τόσο πιο ενδελεχής είναι η εξέταση που θα καταφέρει να κάνει ο κτηνίατρος. Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι κτηνίατροι, οι οποίοι θα πρέπει να βοηθούν τους κηδεμόνες να ξεπεράσουν το στρες τους, για να βοηθηθεί στη συνέχεια και ο σκύλος.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε μικρό αριθμό συμμετεχόντων, κηδεμόνων και σκύλων δηλαδή. Την ανέλαβαν η κτηνίατρος Aiofe Byrne και ο Dr Gareth Arnott από τη Σχολή Βιολογικών Επιστημών του QUB και δημοσιεύτηκε στο Journal of Applied Behaviour Science.

Σε συνέντευξή της στο BBC, η κυρία Byrne είπε πως δίνει συμβουλές σε διάφορες κτηνιατρικές κλινικές, πατώντας στη συγκεκριμένη έρευνα και με σκοπό να κάνει τις επισκέψεις στον κτηνίατρο λιγότερο αγχωτικές, τόσο για τους κηδεμόνες όσο και για τους σκύλους. Είπε επιπλέον πως: “Οι καρδιακοί παλμοί των σκύλων μειώνονται ενόσω εγκλιματίζονται στο περιβάλλον του κτηνιατρείου. Νομίζω πως είναι πολύ σημαντικό, επειδή συχνά τα ραντεβού έχουν μικρή διάρκεια και όλοι είναι υπό πίεση, να καταφέρουμε να ηρεμήσουμε όλοι. Αν ο σκύλος έχει υψηλό καρδιακό ρυθμό, μπορεί να μην είναι λόγω κάποιας πάθησης, αλλά από το στιγμιαίο άγχος που βιώνει. Αυτό θα μας οδηγήσει σε λανθασμένη εικόνα για την καθημερινότητα του σκύλου.”

Εκτός από την έρευνα έχουμε και τους ειδικούς στην συμπεριφορά σκύλων οι οποίοι λένε πως μπορούν να μυρίσουν πότε οι κηδεμόνες έχουν άγχος, επειδή εκκρίνονται οι φερορμόνες, οι ορμόνες του άγχους. Επιπλέον, τέτοιες συμπεριφορές των ανθρώπων είναι μεταδοτικές προς τον σκύλο και εκείνος αρχίζει να τις εκφράζει με διάφορους τρόπους: Γλείφεται, δεν κοιμάται, δυσκολεύεται να ξαπλώσει, κάνει βόλτες μέσα στο σπίτι, πράγματα που μπορούν να επιφέρουν και πιο σοβαρά προβλήματα υγείας.

Εν κατακλείδι, κτηνίατροι και εκπαιδευτές συγκλίνουν στο γεγονός ότι το άγχος του σκύλου ίσως να προκαλείται από αυτό του κηδεμόνα. Πάρτε μια βαθιά ανάσα την επόμενη φορά που θα βρεθείτε αντιμέτωποι μπροστά σε μια στρεσογόνα κατάσταση, γιατί εκτός από τους γύρω σας, επηρεάζετε και το κατοικίδιό σας.