Πώς να καταλάβετε εάν έχει τσιμπήσει σκορπιός τον σκύλο σας. Τι πρέπει να κάνετε άμεσα
Νάνσυ Κουλούρα
14/05/2025

Λίγες εμπειρίες είναι τόσο απολαυστικές και αναζωογονητικές, τόσο για εσάς όσο και για τον σκύλο σας, όσο οι μίνι αποδράσεις από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα της πόλης.
Μια εξόρμηση στο χωριό, ένα ταξιδάκι σε νησί ή ακόμα και μια μονοήμερη εκδρομή στην εξοχή προσφέρουν σε εσάς και το τετράποδό σας την ευκαιρία να αλλάξετε παραστάσεις και να εξερευνήσετε παρέα τις ομορφιές της φύσης.
Υπάρχουν, ωστόσο, απρόβλεπτοι παράγοντες που μπορεί να χαλάσουν αυτήν την υπέροχη εμπειρία, όπως π.χ. να τσιμπήσει το λατρεμένο σας πλάσμα ένας σκορπιός. Ξαφνικά, η χαλάρωση που αισθανόσασταν εξαφανίζεται και κυριεύεστε από ανησυχία για τον πόνο που μπορεί να αισθάνεται ο σκύλος σας και τις πιθανές επιπτώσεις για την υγεία του.
Αν και πολλοί έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε πάντα το χειρότερο όταν συμβαίνει κάτι στο χνουδωτό μας φιλαράκι, η ενημέρωση για τους σκορπιούς και τα τσιμπήματά τους είναι σημαντική, ώστε να ξέρουμε τι ακριβώς αντιμετωπίζουμε και πώς πρέπει να δράσουμε.

Πόσο επικίνδυνοι είναι οι σκορπιοί στην Ελλάδα;
Στη χώρα μας απαντώνται πάνω από 30 είδη των εν λόγω αρθροπόδων, που ανήκουν στην ομοταξία των αραχνίδιων – βασικό χαρακτηριστικό της οποίας είναι τα οκτώ πόδια. Όλοι οι σκορπιοί φέρουν δηλητήριο στο κεντρί τους, όμως στην Ελλάδα δεν υπάρχουν είδη θανατηφόρα για τον άνθρωπο, όπως π.χ. ισχύει σε κάποιες χώρες της αφρικανικής ή της αμερικανικής ηπείρου.
Παρ’ όλα αυτά, το κέντρισμα ενός σκορπιού, είτε σε άνθρωπο είτε σε σκύλο, είναι επώδυνο και μπορεί να προκαλέσει από πολύ ήπια συμπτώματα, που εξαφανίζονται σύντομα, μέχρι σοβαρότερα, όπως αλλεργικές αντιδράσεις ή αναφυλακτικό σοκ, ανάλογα με τον οργανισμό.
Οι σκορπιοί περνούν μεγάλο μέρος της ζωής τους κρυμμένοι σε λαγούμια, στρώματα φύλλων ή πίσω από φλοιούς δέντρων για να προστατευτούν από θηρευτές. Οι δικές μας συναντήσεις μαζί τους είναι, τις περισσότερες φορές, αποτέλεσμα κακοτυχίας, ωστόσο οι σκύλοι, με την έμφυτη περιέργειά τους και την αγάπη τους για το σκάψιμο, είναι πολύ πιο πιθανό να τους ενοχλήσουν στο φυσικό τους περιβάλλον, με οδυνηρές συνέπειες.
Πώς να καταλάβετε εάν ο σκύλος σας έχει τσιμπηθεί από σκορπιό – Συμπτώματα
Αν το τσίμπημα δεν συμβεί μπροστά στα μάτια σας, ο μόνος τρόπος να αντιληφθείτε τι έχει συμβεί είναι από την αντίδραση του σκύλου σας, που πιθανότατα θα κλαψουρίσει δυνατά και θα αναπηδήσει προς τα πίσω, θέλοντας να απομακρυνθεί από το πλάσμα που του επιτέθηκε. Εάν το κέντρισμα είναι στο πόδι ή την πατούσα, όπως ισχύει σε πολλές περιπτώσεις, το κατοικίδιό σας θα αρχίσει πιθανότατα να κουτσαίνει ή να κρατά υψωμένο το πονεμένο άκρο.
Άλλες ενδείξεις μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής:
– Γλείψιμο του σημείου του κεντρίσματος
– Φαγούρα
– Αυξημένη σιελόρροια
– Ερυθρότητα στο σημείο του κεντρίσματος
– Τίναγμα ή τρίψιμο του κεφαλιού
– Υγρά μάτια
Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία του σκύλου, την κατάσταση του οργανισμού του ή ακόμα και το μέγεθός του. Σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Πληροφοριών για Δηλητήρια και Φάρμακα της Αριζόνα, οι σκύλοι συνήθως ανακάμπτουν σχετικά καλά μετά από τσίμπημα σκορπιού. Το κέντρο παρακολούθησε 65 σκύλους με ύποπτα τσιμπήματα, των οποίων οι κηδεμόνες επικοινώνησαν μαζί τους, και διαπίστωσε ότι ο μέσος χρόνος ανάρρωσης ήταν περίπου οκτώ ώρες. Ωστόσο, τα σκυλιά μεγαλύτερου μεγέθους φάνηκε να ανέχονται καλύτερα το τσίμπημα και να αναρρώνουν ταχύτερα από τα μικρότερα. Σοβαρές παρενέργειες καταγράφηκαν στο 39% των μικρών σκύλων, σε σύγκριση με μόλις 13% των μεγάλων.
Υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις σκύλων που μπορεί να εμφανίσουν αλλεργική αντίδραση ή ακόμα και αναφυλαξία ως αποτέλεσμα κεντρίσματος σκορπιού.
Συμπτώματα ενδεικτικά μιας τέτοιας κατάστασης, που μπορεί ακόμη και να απειλήσει τη ζωή του κατοικιδίου σας, είναι τα παρακάτω:
– Κνίδωση (καντήλες στο δέρμα)
– Πρήξιμο στο σημείο του τσιμπήματος
– Εμετός
– Διάρροια
– Ωχρά ούλα
– Διεσταλμένες κόρες ή ασυνήθιστες κινήσεις των ματιών
– Έντονο τρέμουλο
– Έντονη ανησυχία
– Δυσκολία στην αναπνοή ή την κατάποση
– Ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός
– Πίεση εκτός των φυσιολογικών ορίων
– Κατάρρευση
Τι να κάνετε σε περίπτωση τσιμπήματος σκορπιού
Εάν υποψιάζεστε ότι το αγαπημένο σας κατοικίδιο τσιμπήθηκε από σκορπιό, είναι σημαντικό να δράσετε γρήγορα και χωρίς πανικό. Απομακρύνετε τον σκύλο σας από τον σκορπιό και μεταφέρετέ τον σε ασφαλές σημείο, για να αποφύγετε περαιτέρω τραυματισμούς.
Λόγω των κινδύνων που αναφέραμε παραπάνω, είναι σημαντικό να αναζητήσετε αμέσως τη βοήθεια κτηνιάτρου ώστε να αξιολογήσει τη σοβαρότητα του τσιμπήματος και να βοηθήσει στη διαχείριση του πόνου. Το να επιχειρήσετε να κάνετε μόνοι σας διάγνωση, περιμένοντας να δείτε πώς θα εξελιχθούν τα συμπτώματα, είναι επικίνδυνο, αφού μπορεί να χαθεί πολύτιμος χρόνος για την αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης αλλεργικής αντίδρασης.
Καλέστε τον κτηνίατρό σας για να σας καθοδηγήσει σχετικά με ενέργειες που μπορείτε να κάνετε άμεσα για να ανακουφίσετε το κατοικίδιό σας. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την εφαρμογή μιας κρύας κομπρέσας ή τη χορήγηση ενός αντισταμινικού που, αν και δεν θα βοηθήσει με την τοξίνη του δηλητηρίου, μπορεί να περιορίσει κάπως τα συμπτώματα. Μην δώσετε κανένα φάρμακο στον σκύλο σας αν δεν έχει προηγηθεί συνεννόηση με τον κτηνίατρο, αφού μια λανθασμένη ουσία ή δοσολογία μπορεί να λειτουργήσει επιβαρυντικά στην υγεία του σκύλου σας.
Κατά τη μεταφορά του σκύλου σας στον κτηνίατρο προσπαθήστε να τον κρατήσετε ήρεμο και χαλαρό. Εάν έχετε πρόσβαση σε ελισαβετιανό κολάρο, φορέστε το στον σκύλο σας για να τον εμποδίσετε από το να δαγκώσει ή να γλείψει το σημείο του τσιμπήματος. Παρακολουθήστε με ψυχραιμία και προσοχή τις αντιδράσεις του, ώστε να μπορέσετε να ενημερώσετε με ακρίβεια τον κτηνίατρο για τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά του.
Πώς να προστατέψετε τον σκύλο σας από σκορπιούς
Αν και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τα πάντα, υπάρχουν τρόποι για να προφυλάξετε το κατοικίδιό σας από σκορπιούς, είτε κατά τις περιπλανήσεις σας στην εξοχή, είτε στο περιβάλλον ενός σπιτιού.
Κατά τη διάρκεια της βόλτας, ιδίως σε περιοχές όπου ξέρετε ότι υπάρχουν σκορπιοί, η χρήση ενός λουριού είναι η πιο ασφαλής επιλογή ώστε να έχετε τον έλεγχο της κατάστασης και να μπορέσετε να παρέμβετε έγκαιρα εάν δείτε τον σκύλο σας να πλησιάζει επικίνδυνα ένα από αυτά τα – κατά τ’ άλλα συμπαθή και χρήσιμα για το οικοσύστημα – αρθρόποδα. Εάν θέλετε να αφήνετε ελεύθερο το κατοικίδιό σάς να χαίρεται τη φύση χωρίς τον περιορισμό του λουριού, βεβαιωθείτε ότι είναι επαρκώς εκπαιδευμένο ώστε να ακούει εντολές όπως «άστο» και «έλα», που θα το εμποδίσουν να διερευνήσει περαιτέρω μια μυρωδιά ύποπτης προέλευσης.
Οι σκορπιοί είναι περισσότερο δραστήριοι το βράδυ, αφού τότε κυνηγούν τη λεία τους, που περιλαμβάνει έντομα, σαλιγκάρια, αράχνες κ.λπ. Κρατώντας το αγαπημένο σας τετράποδο σε εσωτερικούς χώρους τις βραδινές ώρες, μειώνετε τις πιθανότητες να έρθει «πρόσωπο με πρόσωπο» με ένα σκορπιό.
Επιπλέον, υπάρχουν τρόποι να κάνετε πιο ασφαλές το περιβάλλον του σπιτιού και του κήπου, είτε πρόκειται για τη μόνιμη κατοικία σας ή το εξοχικό σας. Οι σκορπιοί αναζητούν συνήθως καταφύγιο σε ζεστά, υγρά και σκοτεινά σημεία. Μπορεί να κρύβονται κάτω από μεγάλες πέτρες, μέσα σε σωρούς ξύλων και κάτω από τον φλοιό των δέντρων, επομένως είναι σημαντικό να διατηρείτε την αυλή σας καθαρή, απομακρύνοντας πιθανές κρυψώνες για αυτούς τους απρόσκλητους επισκέπτες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, σκορπιοί μπορεί να τρυπώσουν μέσα σε κτίρια αναζητώντας υγρασία ή ακόμα και να μεταφερθούν από εμάς τους ίδιους κατά λάθος σε εσωτερικό χώρο, «κρυμμένοι» μέσα σε ρούχα, παπούτσια ή ξύλα για το τζάκι. Εκεί, μπορεί να βρουν καταφύγιο κάτω από έπιπλα ή ηλεκτρικές συσκευές, μέσα σε σοφίτες ή σε αποθηκευτικούς χώρους, όπου είναι δύσκολος ο εντοπισμός τους. «Σφραγίζοντας» τυχόν ρωγμές και ανοίγματα κοντά σε παράθυρα, χρησιμοποιώντας σίτες και αποφεύγοντας την ακαταστασία και τη συγκέντρωση περιττών αντικειμένων μέσα στο σπίτι, περιορίζετε τις πιθανότητες να κρύβεται κάπου δίπλα σ’ εσάς – και τον σκύλο σας – ένας απρόσκλητος εισβολέας.
Με πληροφορίες από American Kennel Club, Wagwalking.com