Όσοι ζουν με έναν σκύλο έχουν πιθανώς παρατηρήσει το εξής γνώριμο σκηνικό: ενώ ο τετράποδος φίλος τους δέχεται με χαρά τα στοργικά χαδάκια τους στην κοιλιά, πίσω από τα αυτιά ή τη ράχη, όταν το χέρι πλησιάζει τα πόδια του, η στάση του αλλάζει. Τραβάει απότομα το πόδι του, τους κοιτά με δυσφορία, ή απομακρύνεται.

Ακόμα και οι πιο κοινωνικοί, στοργικοί ή χαρούμενοι σκύλοι μπορεί να δείχνουν ξεκάθαρα πως δεν θέλουν να τους αγγίζουν σε αυτό το ευαίσθητο σημείο.

Αυτή η συμπεριφορά γεννά εύλογες απορίες σε όλους εμάς τους σκυλογονείς, καθώς αναρωτιόμαστε: γιατί τα πόδια αποτελούν «απαγορευμένη ζώνη» για πολλούς σκύλους; Είναι άραγε θέμα χαρακτήρα, ορίων, προηγούμενων δυσάρεστων εμπειριών ή κάτι άλλο;

Γιατί οι σκύλοι δεν θέλουν να τους ακουμπούν στα πόδια;

Ας δούμε τους κυριότερους λόγους που ένας σκύλος μπορεί να αποφεύγει το άγγιγμα στα πόδια του:

Τα πατουσάκια του είναι ευαίσθητα

Τα πόδια του σκύλου, και ιδιαίτερα τα πέλματα (πατούσες), είναι γεμάτα νευρικές απολήξεις. Παρόλο που η κάτω επιφάνειά τους φαίνεται σκληρή και τραχιά, είναι φτιαγμένη για να απορροφά κραδασμούς, να προσφέρει προστασία και να επιτρέπει στο ζώο να περπατά σε ανώμαλο ή θερμό έδαφος.

Αντιθέτως, η επάνω πλευρά και οι περιοχές ανάμεσα στα δάχτυλα είναι εξαιρετικά ευαίσθητες. Αυτή η περιοχή λειτουργεί ως ένα «αισθητηριακό ραντάρ» που συλλέγει συνεχώς πληροφορίες για το περιβάλλον – από την υγρασία του εδάφους μέχρι ανεπαίσθητες δονήσεις. Ένα ξαφνικό ή παρατεταμένο άγγιγμα μπορεί να προκαλέσει μια αίσθηση που μοιάζει με γαργαλητό ή ενόχληση, αντί για απόλαυση.

Για έναν σκύλο, όπως και για πολλούς ανθρώπους αυτό δεν είναι πάντα ευχάριστο, ειδικά αν δεν έχει συνηθίσει τέτοιου είδους επαφή.

Τα πόδια του είναι πολλά περισσότερα από ένα ”μέσο” μετακίνησης

Τα πόδια ενός σκύλου είναι εργαλείο κυνηγιού, άμυνας, διαφυγής και εξερεύνησης. Ένα ζώο που δεν μπορεί να στηριχτεί σωστά στα πόδια του, είναι ευάλωτο. Αυτό είναι κάτι που, ακόμα και ο πιο καλομαθημένος σκύλος του σαλονιού φέρει ως ένστικτο στο DNA του.

Η επαφή μας με τα πόδια του μπορεί να εκληφθεί ως παραβίαση μιας «ζώνης επιβίωσης». Ο σκύλος δεν αντιδρά αρνητικά επειδή δεν εμπιστεύεται τον άνθρωπό του, αλλά επειδή το σώμα του είναι προγραμματισμένο να προστατεύει τα πόδια του σαν κάτι πολύτιμο.

Άσχημες εμπειρίες

Ένας πολύ συχνός λόγος που ένας σκύλος αντιδρά αρνητικά στο άγγιγμα των ποδιών του είναι μια παλαιότερη τραυματική εμπειρία. Μπορεί να πρόκειται για ένα κόψιμο νυχιών που πήγε στραβά, για έναν τραυματισμό ή για μια απότομη κίνηση χωρίς την απαιτούμενη φροντίδα και τρυφερότητα. Μην ξεχνάμε πως η «ζώνη ζωής» (το ευαίσθητο νεύρο μέσα στο νύχι) αν πληγεί, προκαλεί οξύ πόνο σε όλα τα ζώα, κάτι που δύσκολα ξεχνιέται.

Ο σκύλος μπορεί να έχει επίσης συσχετίσει την επαφή στα πόδια με μια αίσθηση περιορισμού ή καταναγκασμού. Πολλές φορές κατά το μπάνιο, το στέγνωμα ή την κτηνιατρική εξέταση, τα πόδια κρατιούνται σταθερά, κάτι που τον κάνει να νιώθει παγιδευμένος και αβοήθητος.

Επίσης, σκύλοι που έχουν υιοθετηθεί από καταφύγια ή έχουν βιώσει κακομεταχείριση στο παρελθόν, είναι συχνά πιο επιφυλακτικοί σε κάθε μορφή επαφής, και ιδιαίτερα στα πόδια.

Τι πρέπει να προσέξουμε

Είναι πολύ βασικό να αποφύγετε απότομες ή αιφνιδιαστικές κινήσεις, το κράτημα με δύναμη ή το να επιμένετε όταν ο σκύλος σας δείχνει ενόχληση. Η εξαναγκαστική επαφή όχι μόνο ενισχύει τον φόβο, αλλά μπορεί να διαταράξει τη σχέση εμπιστοσύνης και να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά.

Αν επίσης ένας σκύλος που μέχρι πρότινος ανεχόταν ή απολάμβανε το άγγιγμα στα πόδια του ξαφνικά αντιδρά, μπορεί για αυτό να υπάρχει λόγος. Μικροτραυματισμοί, ερεθισμοί από άμμο, χαλίκια ή ακόμα και κάποιο αγκάθι ανάμεσα στα δάχτυλα μπορούν να τον κάνουν να προστατεύει υπερβολικά την περιοχή.

Δερματίτιδες, αλλεργίες, μυκητιάσεις, ερεθισμοί ή πόνοι στις αρθρώσεις είναι άλλες πιθανές αιτίες. Σκύλοι που γλείφουν εμμονικά τις πατούσες τους ή που κουτσαίνουν ελαφρά στέλνουν σαφή σήματα ότι κάτι τους ενοχλεί. Κατά συνέπεια, η εξέταση από έναν κτηνίατρο είναι απαραίτητη όταν υπάρχουν τέτοια σημάδια.

Σεβασμός στα όρια του κάθε ζώου

Όπως και οι άνθρωποι, έτσι και οι σκύλοι έχουν τη δική τους ιδιοσυγκρασία, τις δικές τους προτιμήσεις και φυσικά τις δικές τους «κόκκινες γραμμές». Μερικά σκυλιά λατρεύουν την αφή, άλλα τη δέχονται επιλεκτικά. Υπάρχουν επίσης φυλές που είναι πιο ευαίσθητες, όχι μόνο λόγω του σώματός τους αλλά και λόγω του χαρακτήρα τους. Για παράδειγμα τα Γκρέιχαουντ ή τα Σαλούκι, που έχουν πιο λεπτές πατούσες και μπορεί να παρουσιάσουν κάλους ή επώδυνες σκληρύνσεις στα πέλματα που μπορεί να πονάνε. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ακόμα και το πιο τρυφερό άγγιγμα μπορεί να δημιουργεί δυσφορία.

Μια χρήσιμη συμβουλή: Αν ο σκύλος είναι σε μικρή ηλικία ή βρίσκεται στα πρώτα στάδια εκπαίδευσης, είναι η καλύτερη στιγμή για να συνηθίσει το άγγιγμα στα πόδια του. Αυτό, φυσικά, πρέπει να γίνει με τρόπο ήρεμο, σταδιακό και με θετική ενίσχυση όπως λιχουδιές, χάδια και λεκτικούς επαίνους.

Η διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει με ένα απλό άγγιγμα στην πατούσα για ένα δευτερόλεπτο και σταδιακή αύξηση της επαφής. Στόχος δεν είναι να «υπομείνει» την επαφή, αλλά να τη συσχετίσει με κάτι θετικό. Αν δυσκολεύεστε, η καθοδήγηση από έναν επαγγελματία εκπαιδευτή ή συμπεριφοριστή σκύλων μπορεί να είναι ανεκτίμητη βοήθεια.

Οι φυλές που συνήθως δείχνουν περισσότερη ανοχή στο άγγιγμα των ποδιών τους είναι:

– Λαμπραντόρ Ριτρίβερ (Labrador Retriever)

– Γκόλντεν Ριτρίβερ (Golden Retriever)

– Κόκερ Σπάνιελ (Cocker Spaniel)

– Κανίς (Poodle)

– Μπίσον Φριζέ (Bichon Frisé)

– Καβαλιέ Κινγκ Τσαρλς Σπάνιελ (Cavalier King Charles Spaniel)

Να θυμάστε πως η άρνηση ενός σκύλου να τον ακουμπούν στα πόδια δεν είναι ένδειξη δυσπιστίας, ιδιοτροπίας ή κακής συμπεριφοράς. Είναι μια φυσιολογική, ενστικτώδης και σε πολλές περιπτώσεις προστατευτική αντίδραση.

Ο σεβασμός στα όριά του και η σταδιακή εξοικείωση μπορούν να κάνουν θαύματα. Ο άνθρωπος που αφουγκράζεται τις ανάγκες του σκύλου του και τον σέβεται χτίζει καθημερινά έναν δεσμό βαθιάς εμπιστοσύνης μαζί του. Και ίσως, κάποια μέρα, εκείνο το ποδαράκι που άλλοτε τραβιόταν με φόβο, να μείνει ήρεμα στην παλάμη μας – σημάδι πως η αγάπη κέρδισε τον δισταγμό.